علائم پایداری در بازار ارز

تامین ۲۴/ روز گذشته، نوسان‌های شاخص بازار ارز برای دومین روز پیاپی در کانال 3800 تومان انجام شد. در حالی که دلار ابتدای دی حضور در کانال 4100 دلار را تجربه کرده بود، در روزهای پایانی ماه به 3 کانال پایین‌تر آمده است تا برخی از معامله‌گران اتفاقات اخیر را نشانه‌هایی از بازگشت ثبات به بازار توصیف کنند. دلار که روز سه‌شنبه با 45 تومان افت به قیمت 3890 تومان رسیده بود، روز چهارشنبه نیز 20 تومان دیگر از ارزش خود را از دست داد و به قیمت 3870 تومان رسید. در این شرایط نسبتا پایدار، دو دیدگاه در میان حاضران و ناظران بازار داخلی ارز شکل گرفته است. برخی معامله‌گران اعتقاد دارند روند کاهشی 5 روز گذشته ادامه پیدا خواهد کرد، حال آنکه گروهی دیگر در انتظار بازگشت قیمت به سطوح بالاتر هستند. «کاهشی»های بازار به عوامل مختلفی اشاره دارند؛ اما آنچه فعلا بر آن متمرکز هستند، اعتقاد آنها به کاهش میزان تقاضا در بازار پس از عبور از ژانویه و عرضه مناسب بازارساز است. از آن سو، «افزایشی»ها بر این باورند که شروع دوره کاری دونالد ترامپ که منتقد «برنامه جامع اقدام مشترک» است، بازار ارز را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. عده‌ای از نوسان‌گیران حتی ممکن است پیرامون این تحولات، دست به هیجان‌سازی کاذب بزنند.

روز چهارشنبه، دلار برای دومین روز متوالی در کانال 3 هزار و 800 تومان نوسان کرد. شاخص ارزی که روز سه‌شنبه با 45 تومان افت به قیمت 3 هزار و 890 تومان رسیده بود، روز چهارشنبه 20 تومان دیگر از ارزش خود را از دست داد و به قیمت 3 هزار و 870 تومان رسید. در این شرایط، دو دیدگاه در بازار شکل گرفته است؛ برخی معامله‌گران اعتقاد دارند روند کاهشی همراه با ثبات نسبی ادامه پیدا خواهد کرد، حال آنکه گروه دیگری در انتظار بازگشت قیمت به سطوح بالاتر هستند. در این میان دسته اول در بازار دست بالاتر را دارند. این عده معتقدند که از روند قیمت در هفته جاری می‌توان علائم پایداری در بازار ارز را مشاهده کرد. در آخرین هفته دی ماه، قیمت دلار نه‌تنها از نزدیکی کانال 4 هزار تومانی فاصله گرفت، بلکه از کانال 3 هزار و 900 تومان نیز پایین آمد. به گفته این دسته، روند کاهشی نرخ حواله درهم، پایین آمدن ارزش دلار در کشورهای همسایه، کاهش تقاضا پس از پایان ژانویه، افزایش عرضه شرکت‌های تجاری در انتهای سال و عرضه متناسب بازارساز در روزهای گذشته از جمله عواملی هستند که انتظارات افزایشی بازار را کمرنگ کرده و دیدگاه کاهشی را که به ثبات قیمت خواهد انجامید، تقویت کرده است.

با این حال، دیدگاه این دسته بر اساس علائم هفته جاری بوده است و ثبات قیمت دلار در روزهای پیش رو در گرو ادامه عوامل انتظاری کاهشی و موازنه عرضه و تقاضا در هفته‌های آینده خواهد بود. در این میان، دسته‌ای از معامله‌گران که همیشه سعی کرده‌اند با استفاده از جوسازی پیرامون اخبار سیاسی نوسان‌گیری کنند، امیدوارند بتوانند پس از مراسم تحلیف دونالد ترامپ و صحبت‌های آینده او بازار را دچار نوسان کنند. در این شرایط، اگر این ریسک در دو هفته آینده مدیریت شود، دیدگاه اول که معتقد به روند کاهشی همراه با افت نوسان است، در بازار غالب خواهد شد. دسته اول در هفته جاری بر اساس نشانه‌های کاهشی موجود اقدام به فروش ارز کرده‌اند، حال آنکه دسته دوم به امید جوسازی پیرامون صحبت‌های ترامپ در کمین نوسانگیری‌اند. در این میان، کاهشی‌های بازار به دو دلیل به ریسک ترامپ توجه ندارند: اول، عبور بازار ارز از ژانویه پرتقاضا و کاهش سنتی تقاضا در انتهای سال؛ دوم، تفاوت عقیده کاهشی‌های بازار نسبت به اقدامات ترامپ در مقایسه با افزایشی‌های بازار. به گفته فعالان، دسته اول اعتقاد دارند ترامپ پس از آغاز به کار، عمل خاصی در برابر برجام انجام نخواهد داد و یکی از نشانه‌های آن را به تغییر نسبی موضع او در روزهای گذشته نسبت دادند. از سوی دیگر این عده به دلایل یاد شده باور دارند قیمت دلار در صورت تغییر مسیر افزایش زیادی را تجربه نخواهد کرد. به گفته آنها، یک‌ماه پیش در بازار ارز تعدادی از معامله‌گران در انتظار قیمت‌های بالای 4 هزار و 200 تومان بودند؛ ولی در دو هفته اخیر شرایط انتظاری بازار تغییر کرده است.

دو دیدگاه

کاهشی‌های بازار بیشتر به ادامه عوامل کاهشی روز سه‌شنبه مانند افزایش عرضه ارز، کاهش نرخ حواله درهم و پایین آمدن ارزش دلار در منطقه سلیمانیه عراق امیدوار هستند. در این میان، اعلام خبر لغو برخی تحریم‌ها در سالگرد اجرایی شدن برجام دیگر عاملی بود که انتظارات کاهشی را تقویت کرد. همزمان با سالگرد اجرایی شدن برجام، شورای اتحادیه اروپا با اصلاح مصوبات قبلی خود، تصمیم به لغو تحریم شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت (اوپیک) گرفت و به این ترتیب، این شرکت که از سال ۲۰۱۲ در فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپایی قرار گرفته بود، از روز ۲۸ دی ۱۳۹۵ از تحریم خارج شد. به گزارش «ایسنا» علاوه‌بر اوپیک شرکت وست سان ترید (West Sun Trade) و شرکت نکا نوین (نیکسار نیرو) که از سال ۲۰۱۱ تحت تحریم قرار گرفته بودند نیز از فهرست تحریم‌های اتحادیه خارج شدند. همچنین بانک صادرات لندن نیز رسما از فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا خارج شد.

با وجود تقویت انتظارات کاهشی، همچنان گروهی از معامله‌گران بازار اعتقاد دارند که بازار داخلی نسبت به ورود ترامپ به کاخ سفید واکسینه نشده و ممکن است پس از مراسم تحلیف وی، قیمت تغییر مسیر بدهد. این عده ماندن شاخص دلار بالای مرز 100 واحد را دیگر عاملی می‌دانند که می‌تواند به مقاومت دلار در بازار داخلی کمک کند. این در حالی است که معامله‌گران کاهشی دلایل کاهشی بیشتری برای ادامه افت قیمت دارند. در این میان، برخی از آنها اعتقاد دارند پس از پایان تقاضای فصلی ژانویه، تقاضا در بازار کاهش بیشتری خواهد داشت و تحت‌تاثیر این موضوع در انتظار افت دلار به سطوح پایین‌تری هستند. همسو با افت قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت یک میلیون و 183 هزار تومان رسید. البته بخش زیادی از این افت ناشی از توقف روند افزایشی اونس در بازارهای جهانی تا ساعت 3 بعدازظهر بود. سکه تمام بهار آزادی روز سه‌شنبه با وجود افزایش جزئی اونس دلیل افت دلار کاهش قیمت را تجربه کرده بود.

تغییر انتظار فردایی‌ها؟

در مقاطعی از روز چهارشنبه، قیمت دلار در معاملات فردایی بالاتر از نرخ فروش معاملات نقدی قرار گرفت؛ در‌حالی‌که برخی فعالان این موضوع را نشان‌دهنده تغییر انتظار معامله‌گران دانستند، عده‌ای دیگر آن را تنها مقاومتی کوتاه در مسیر کاهشی بازار در نظر گرفتند. به گفته فعالان دسته دوم، معامله‌گران فردایی از آنجا که انتظار افت بیشتر دلار را نداشتند، سعی می‌کردند با بالا نگه داشتن قیمت از ضرر بیشتر خود جلوگیری کنند. قیمت دلار روز چهارشنبه در شرایطی افت بیشتری را تجربه کرد که صرافی‌های بانکی این ارز را در سطح قیمتی پایین‌تری به فروش رساندند. در پنجمین روز هفته، قیمت شماری از صرافی‌های بانکی تا ساعت 3 بعدازظهر تا محدوده 3 هزار و 760 تومان نیز پایین‌تر رفت و یک سیگنال کاهشی دیگر به معامله‌گران غیررسمی داده شد. با این شرایط، برخی فعالان اعتقاد دارند، شاخص ارزی افت بیشتری را تجربه خواهد کرد، ولی این افت به آسانی صورت نخواهد گرفت.

روزنامه دنیای اقتصاد