آزادسازی«سهام عدالت» در فاز پایانی

تامین۲۴/ نشست خبری رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی روز گذشته با موضوع ساماندهی سهام عدالت برگزار شد. میرعلی اشرف عبدالله پوری‌حسینی، رئیس سازمان خصوصی‌سازی، در این نشست خبری که به منظور تشریح وضعیت سهام عدالت پس از ابلاغ مصوبه شورای وزیران برگزار شد، ضمن تشریح جزئیات این مصوبه، به بررسی آخرین وضعیت سهام عدالت پرداخت. وی عنوان کرد تا کنون 18هزار و 800 میلیارد تومان از سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر موجود در پرتفوی «عدالت» به حساب خزانه واریز شده و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان مهلت قانونی به 24هزار و 500میلیارد تومان افزایش یابد. به این ترتیب هر مشمول دریافت سهام عدالت رقمی حدود 550 هزار تومان دریافت خواهد کرد. همچنین به عقیده پوری‌حسینی تشکیل صندوق‌های قابل معامله تخصصی در هر صنعت بهترین و کم‌خطرترین راهکار برای توزیع سود سهام عدالت خواهد بود، اما نهایی شدن به‌کارگیری ETF‌ها بستگی به تایید هیات وزیران دارد. وی تاکید کرد: دفتر ریاست جمهوری درخصوص لایحه آزادسازی سهام عدالت اطلاع رسانی خواهد کرد، اما انتظار می‌رود تا در موعد مناسب این لایحه به مجلس تقدیم شود. این موضوع از بهمن ماه اجرا خواهد شد. تخصیص سهام عدالت در وقت مناسب برای آن دسته از افرادی که برای این طرح ثبت‌نام نکرده‌اند، تعلق سهام عدالت برای وراث اموات، اطلاع‌رسانی اینترنتی برای دریافت صورت‌حساب تخصیص سهام عدالت حدود 49میلیون نفر از مشمولان، سه شرکت «پالایش نفت بندرعباس»، «مپنا» و «دخانیات» به‌عنوان بزرگ‌ترین بدهکاران در سهام عدالت از دیگر اظهارات مهم معاون وزیر اقتصاد در جلسه دیروز بود.

 بررسی ثبت‌نام جدید از کسانی که مشمول «عدالت» هستند

پوری‌حسینی در نشست خبری دیروز با اشاره به جزئیات مصوبه شورای عالی اصل 44 قانون اساسی و تشریح بند 1 و 2 و تبصره‌های آن گفت: مسوولیت اجرایی سهام عدالت و همچنین حصول سود آن بر عهده سازمان خصوصی‌سازی است. وی با بیان اینکه بر اساس مصوبه شورای اصل 44 قانون اساسی همه شش دهک درآمدی مشمول دریافت سهام عدالت خواهند بود، گفت: مصوبه تصویب شده توسط شورای عالی اصل ۴۴ با حدود یک ماه تاخیر ابلاغ شد. بر اساس این مصوبه وضعیت کسانی را که حق دریافت سهام عدالت را داشته، اما ثبت نام نکرده‌اند بررسی کردیم و درباره ثبت نام آنها پیشنهاد دادیم. از این رو اگر پیشنهاد ما تصویب شد به آنها نیز سهام عدالت تعلق بگیرد. پوری‌حسینی ادامه داد: هر کس برای سهام عدالت ثبت نام کرده حقش در مورد سهام عدالت برقرار است. همواره این سوال مطرح بوده که اگر فردی در گذشته مشمول دریافت این سهام بوده اما در حال حاضر شرایطش تغییر کرده آیا سهام عدالت به وی تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ آن است که اگر تا پایان سال ۱۳۹۴ فرآیند ثبت‌نام فردی قطعی و تمام شده و برگه سهم دریافت کرده است، مشمول سهام عدالت خواهد بود.

 انتخاب مشمولان به روش جمعیتی

وی در ادامه درخصوص مصوبه اخیر شورای عالی اصل 44 قانون اساسی گفت: در تبصره یک این مصوبه آمده است کلیه افراد ثبت‌نام شده تا پایان سال 1394، مشمولان نهایی سهام عدالت محسوب می‌شوند و سازمان خصوصی‌سازی ضمن انجام فرآیند لازم برای قطعیت سهامداری آنها، موظف است نسبت به تنظیم و ارائه صورتحساب تسویه اقساط به این مشمولان، پس از پایان دوره اقساط اقدام کند. پوری‌حسینی افزود: بر این اساس باید گفت مشمولان طرح سهام عدالت افراد ایرانی مقیم کشور هستند که شامل 6 دهک درآمدی می‌شوند و آنچه از سال 85 تا 94 باید انجام می‌دادیم روشی علمی بود که بر اساس دهک‌های درآمدی، این مشمولان شناسایی شدند و به دو دهک اول نیز تا 50 درصد برای پرداخت اقساط تخفیف داده شده است. وی اضافه کرد: کاری که در طول سال‌های قبل در این رابطه انجام شده است شناسایی علمی دهک‌ها نبوده و بر اساس دهک‌های جمعیتی اقدام به شناسایی مشمولان در این سال‌ها کرده‌ایم که در مجموع بر این اساس 49 میلیون نفر سهامدار عدالت شدند.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی افزود: حال این پرسش پیش می‌آید که برخی کارمندان دولت و بازنشستگان با توجه به شرایط مالی‌شان آیا جزو دهک‌های کم‌درآمد جامعه هستند و باید سهام عدالت می‌گرفتند یا نه؟ در این باره باید گفت با توجه به اینکه شناسایی مشمولان بر‌اساس دهک‌های جمعیتی صورت گرفته است نباید خصوصی‌سازی را که مجری قانون است محکوم به این موضوع کنیم که کار شناسایی مشمولان سهام عدالت را به خوبی انجام نداده است. پوری‌حسینی ادامه داد: البته این نکته را قبول داریم که اگر کار شناسایی مشمولان سهام عدالت به‌صورت دقیق انجام می‌شد نباید بخشی از جامعه سهام عدالت می‌گرفتند. با وجود این بر‌اساس مصوبه اخیر شورای عالی اصل 44 قانون اساسی شخصی که تاکنون ثبت نام کرده و برگه سهام عدالت را گرفته است از نظر این سازمان سهامدار قطعی عدالت است.

 تعلق سهام عدالت به وراث

وی در ادامه با اشاره به اینکه برای افرادی که در دو دهک اول قرار داشته‌اند 50 درصد تخفیف در نظر گرفته شده بود، گفت: در صورتی که فردی در دو دهک اول قرار داشت و شرایط وی امروز تغییر کرده است، دیگر از تخفیف 50درصدی برخوردار نیست اما همچنان مشمول دریافت سهام عدالت است. وی در مورد برگه‌های سهامی که به ارث رسیده است، گفت: در فاز اول آزاد‌سازی برگه‌های مشمولان در قید حیات پیش‌بینی شده و پس از آن به وضعیت برگه‌هایی که به ارث رسیده‌اند، رسیدگی خواهد شد. به گفته پوری‌حسینی پس از انجام فرآیند آزادسازی سهام عدالت از طریق بستر اینترنت به مرور با معرفی مکانی مشخص، بازماندگان مشمولانی که طی سال‌های اخیر فوت شده‌اند، می‌توانند مراجعه کرده و از حقوق خود برخوردار شوند.

 شرکت‌ها جریمه خواهند شد

رئیس سازمان خصوصی‌سازی همچنین از جریمه شرکت‌هایی که سود سهام خود را تا پایان 95 پرداخت نکنند خبر داد و گفت: برخی شرکت‌ها سود سهام خود را به موقع پرداخت نکرده‌اند، با این حال اگر تا پایان سال 95 به پرداخت آن اقدام کنند جریمه نخواهند شد. پوری‌حسینی در ادامه افزود: در صدر شرکت‌های بدهکار در پرتفوی سهام عدالت که تا‌کنون سود خود را واریز نکرده‌اند سه شرکت «پالایش نفت بندرعباس»، «مپنا» و «دخانیات» قرار دارند. به گفته این مقام مسوول، بدهی «شبندر» بیش از هزار میلیارد تومان، «مپنا» ٤٢٠ میلیارد تومان و دخانیات ١٠٠ میلیارد تومان است که باید هر چه سریع‌تر به خزانه واریز شود.

تامین مالی نیمی از هزینه‌های سهام عدالت

معاون وزیر اقتصاد با تاکید بر اینکه سود سهام عدالت طی 10 سال گذشته به میزانی نبود که هزینه‌های این سهام تامین شود، گفت: حدود نیمی از هزینه‌های سهام عدالت تامین مالی شده و مابقی باید از طریق خود سهامداران پرداخت شود. وی در ادامه افزود: بر این اساس تمامی مشمولان دریافت سهام عدالت تا پایان شهریور ماه سال 96 مهلت دارند تا نسبت به تکمیل مابقی سهام خود اقدام کنند. در این صورت یا 50درصد مابقی سهام را باید خود پرداخت کنند یا همان میزان آزادسازی شده را دریافت کنند. پوری‌حسینی در ادامه با توصیه به مشمولان گفت: مشمولان سهام عدالت که تمایل دارند با پرداخت نقدی مابقی سهام خود را آزاد کنند، در صورت برخورداری از پول مازاد به این کار اقدام کنند. در غیر این صورت خود را در فشار تامین نقدینگی قرار ندهند. پوری‌حسینی ادامه داد: تا‌کنون 18هزار و 800 میلیارد تومان واریزی سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر موجود در پرتفوی «عدالت» به حساب خزانه بوده و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان مهلت قانونی به 24هزار و 500میلیارد تومان افزایش یابد. به این ترتیب هر مشمول دریافت سهام عدالت رقمی حدود 550 هزار تومان دریافت خواهد کرد.

67هزار میلیارد تومان، ارزش سبد سهام عدالت

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی درخصوص ارزش فعلی پرتفوی سهام عدالت گفت: شرکت‌های حاضر در سبد سهام عدالت به دو دسته بورسی و غیربورسی تقسیم می‌شوند که ارزش بورسی‌ها براساس سازوکار بورس تعیین می‌شود. به دلیل غیربورسی بودن برخی شرکت‌های سبد سهام عدالت، درخصوص ارزش قطعی آنها نمی‌توان نظر داد و با شبیه‌سازی این‌دسته از شرکت‌ها مانند شرکت‌های بورسی می‌توان ارزش کنونی سبد سهام عدالت را 67هزار میلیارد تومان برآورد کرد که البته این رقم قطعی نیست. پوری‌حسینی تاکید کرد: بر این اساس با فرض آزادسازی 100درصد سهام عدالت، دو دهک اولیه جامعه با احتساب تخفیف 50درصدی، یک میلیون تومان دریافت خواهند کرد که ارزش روز این دارایی حدود یک میلیون و 700 هزار تومان خواهد بود.

همزمان شدن آزادسازی «عدالت» با انتخابات ریاست جمهوری تصادفی است

وی در پاسخ به این پرسش که لایحه آزادسازی سهام عدالت در چه زمانی از سوی رئیس‌جمهوری امضا خواهد شد و به مجلس ارائه خواهد شد، پاسخ داد: در مورد لایحه آزادسازی سهام عدالت دفتر ریاست جمهوری اطلاع‌رسانی خواهد کرد. در این زمینه سازمان خصوصی‌سازی دخالتی ندارد و انتظار می‌رود تا در موعد مناسب این لایحه به مجلس تقدیم شود. پوری‌حسینی درباره اخباری که از همزمان شدن انتخابات ریاست جمهوری و آزادسازی سهام عدالت منتشر می‌شود، توضیح داد: بعضی‌ها این طور برداشت کردند که این آزادسازی عمدا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ انجام می‌شود. وی در این باره تشریح کرد: البته من کسی را به خاطر این حدسش ملامت نمی‌کنم؛ چرا که در گذشته هم چنین اتفاقی افتاده و احتمالا آنها این موضوع را شبیه‌سازی کردند و گفته‌اند که وقتی یک بار این اتفاق افتاده شاید قرار است، یک بار دیگر نیز چنین اتفاقی رخ دهد.

وی ادامه داد: اولین مصوبه سهام عدالت فروردین ۱۳۸۵ بود. از آن زمان تا به امروز مشمولان شناسایی شده‌اند، سود پیش‌بینی شده و کارهای دیگری انجام شده است. هم در قانون اجرای این سیاست‌ها وهم در مصوبات شورای عالی، کلیات کار این بود که از یک تعدادی شرکت سهم جدا کنند و به یک عده‌ای که مشمول سهام عدالت هستند، سهم اختصاص دهند. در شرایط فعلی از محل سود این سهام 10 سال فرصت داده شد که ثمن این سهام به خزانه پرداخت شود. وی گفت: از سوی دیگر با توجه به اینکه مدت 10 سال تقسیم سود و پرداخت اقساط سهام عدالت در پایان امسال پایان می‌یابد، از سال 96 عملا نیازی به دریافت سود از شرکت‌ها و واریز آن بابت اقساط سهام عدالت به خزانه دولت نیست و از سال آینده سود سهام عدالت به حساب سهامداران واریز می‌شود.

 سود «بانکی‌ها» به پرتفو واریز شده است

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با توجه به برگزاری با تاخیر مجامع سالانه برخی بانک‌ها، سازمان خصوصی‌سازی چه رقمی از بابت سود پرداختی به سبد سهام عدالت در نظر گرفته است، گفت: با توجه به تاخیر برگزاری مجامع این بانک‌ها همان سودی که در مجامع آنها که بسیار کمتر از سال‌های گذشته بود، به‌عنوان سود تقسیمی منظور شده از بابت مجامع امسال لحاظ شده و به حساب آنها منظور کرده‌ایم.

 واگذاری 200 شرکت در فهرست

در دیگر تحولات سازمان خصوصی‌سازی داوود خانی، معاون سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درخصوص واگذاری‌های سازمان خصوصی‌سازی اظهار کرد: در حال حاضر نمی‌توان زمان مشخصی برای خاتمه واگذاری‌های شرکت‌های اصل چهل و چهاری تعیین کرد. وی ادامه داد: مطابق با قانون باید واگذاری شرکت‌ها تا پایان امسال پایان یابد؛ اما هنوز واگذاری‌ها به اتمام نرسیده و بنابراین قانون واگذاری‌ها مطابق با اصل 44 قانون اساسی پابرجا است. وی با اشاره به کاهش نسبت سهام شرکت‌های قابل واگذاری در بورس و فرابورس نسبت به سایر دارایی‌های فهرست واگذاری‌ها گفت: هم‌اکنون در فهرست مصوب هیات واگذاری حدود 200 شرکت قرار دارند که برخی از آنها از جمله شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در پرتفوی خود دارای بیش از 200 جایگاه سوخت هستند. بنابراین حجم دارایی‌های مالی و سرمایه‌ای موجود در فهرست واگذاری‌ها از حدود 200 شرکت فراتر است.

40 جایگاه سوخت کشور

همچنین سیدجعفر سبحانی، مشاور سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به تجربه موفق برگزاری مزایده حدود 100 جایگاه سوخت در 15 شهریورماه گذشته، گفت: 40جایگاه سوخت از 15 استان امروز به مزایده گذاشته می‌شود که استان‌های مرکزی با هفت، آذربایجان غربی با 6، فارس با چهار و شهر تهران با پنج جایگاه، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند. وی خاطرنشان کرد: مجموع ارزش ریالی پایه این جایگاه‌ها 2 هزار و 700 میلیارد ریال است که حصه نقدی آنها 30 درصد بوده و مابقی ارزش آنها در دو تا چهار سال تقسیط می‌شود. به گفته سبحانی، مراجعه‌های مکرر متقاضیان برای حضور در مزایده و پر کردن برگه‌ها و اسناد متناظر، می‌تواند حاکی از برگزاری مزایده‌ای پر رونق و موفق باشد.

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد