تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
نحوۀ شمول کارگاههای خانوادگی به قانون کار و بیمۀ بیکاری چگونه است؟
مطابق مادۀ «۱۸۸» قانون کار، کارگاههای خانوادگی از شمول قانون کار و بهتبع آن، از شمول قانون بیمۀ بیکاری خارج هستند. لذا چنانچه در کارگاهی فقط همسر و خویشاوندان نسبی کارفرما به کار اشتغال داشته باشند صرفاً در دورههای یادشده، کارگاه مذکور از شمول قانون کار و بهتبع آن، از شمول قانون بیمۀ بیکاری خارج خواهد بود و مشمول پرداخت ۳ درصد بیمۀ بیکاری نیست و در صورت وصول باید در حساب بستانکاری کارگاه منظور شود. بدیهی است در صورت جذب فرد دیگری غیر از اعضای خانواده کارفرما، کارگاه از شمول کارگاه خانوادگی خارج میشود. ضمناً در اینگونه کارگاهها باید چگونگی رابطه مزدبگیری بین کارفرما و همسر و پدر و مادر بررسی شود.
بیمۀ کسبوکارهای خانگی به چه صورت است؟
در اجرای بند «۵» مادۀ «۷» قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، شاغلان کسبوکار خانگی اعم از مستقل، پشتیبان و افراد تحت پوشش درصورتیکه مشمول مقررات خاص دیگری نباشند، از تاریخ 23 فروردین 1390 طی بخشنامۀ ۶۶۹ امور فنی بیمهشدگان، مشمول مقررات بیمۀ صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار گرفتهاند.
شایان توجه است به استناد مادۀ «۲» قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی و دستورالعمل اجرایی مربوطه، صرفاً عضو یا اعضای خانواده که حائز شرایط مقرر در قانون و آییننامۀ مزبور بودهاند، چنانچه در فضای مسکونی به کسبوکار خانگی اشتغالبهکار دارند مشمول این بخشنامه بوده و افراد غیرعضو خانواده از شمول مقررات مذکور خارج هستند.
قابل ذکر است مشمولان صندوق بیمۀ اجتماعی روستاییان و عشایر از شمول ضوابط مورد نظر خارج بوده و تابع قوانین و مقررات مربوط به صندوق یادشده خواهند بود.
مرجع معرف شاغلان کسبوکار خانگی چه نهادی بوده و آیا شاغلان مذکور دارای محدودیت سنی هستند؟
معرفی شاغلان کسبوکار خانگی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا واحدهای تابعه صورت میگیرد. حداکثر سن برای پذیرش درخواست و عقد قرارداد بیمه برای مردان و زنان بهترتیب ۵۰ و ۴۵ سال است که درغیراینصورت متقاضی باید دو برابر مازاد سنی مقرر، دارای سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد.
بهعنوان مثال چنانچه مردی در تاریخ ارائۀ تقاضا ۵۲ سال سن داشته باشد، میبایست ۴ سال سابقۀ پرداخت حق بیمه نزد سازمان را دار باشد.
مشاغل خانگی شامل چه مشاغلی میشوند و خانمهای شاغل در خانه چگونه میتوانند تحت پوشش بیمۀ بازنشستگی قرار گیرند؟
مطابق قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، مشاغل خانگی شامل آن دسته از فعالیتهایی هستند که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسبوکار بدون مزاحمت و ایجاد اختلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل میگیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار میشود. مشاغل مذکور عبارتاند از: صنایعدستی، تولید فرش دستباف، امور تولیدات دامی، شیلات، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، عشایری، امور تولیدات گیاهی، تولیدی (صنعت و خدمات)، فعالیتهای فرهنگی و هنری و....
در کسبوکار خانگی کار صرفاً توسط عضو یا اعضای خانواده در واحد مسکونی انجام میپذیرد. در چنین شرایطی افراد مذکور مشمول بیمه خویشفرما میشوند و توسط سازمان تأمین اجتماعی مورد حمایت قرار میگیرند.
میزان حق بیمۀ مشاغل خانگی چگونه تعیین میشود؟
میزان پرداخت حقبیمه برای این گروه از متقاضیان چنانچه قبلاً سابقهای در سازمان تأمین اجتماعی نداشته باشند به اختیار خود آنها واگذار شده است که بین حداقل و حداکثر دستمزد سال مربوطه قابل انتخاب است. یعنی فرد میتواند دستمزد خود را مابین حداقل و حداکثر (هفتبرابر حداقل دستمزد) تعیین و براساس آن، حق بیمه را پرداخت کند.
کسانیکه قبلاً دارای سابقۀ بیمهپردازی نزد سازمان تأمین اجتماعی هستند میانگین دستمزد دو سال آخر بیمهپردازی آنها ملاک تعیین میزان دستمزد و حقبیمه مربوطه خواهد بود.
آیا دارندگان بیمۀ مشاغل خانگی مشمول درمان اجباری تأمین اجتماعی میشوند؟
خدمات درمانی تأمین اجتماعی شامل حال این گروه از بیمهشدگان نمیشود و این افراد باید از درمان ایرانیان برخوردار شوند و مشمول خدمات درمانی بیمۀ همگانی کشور قرار گیرند و سرانۀ درمان پرداخت کنند.
آیا زنان متقاضی بیمۀ خانگی مشمول سقف یا حداقل سن میشوند؟
سقف سنی زنان خانهدار برای بیمهپردازی ۴۵ سال و حداقل سن نیز ۱۸ سال است.
خانمهای خانهدار از تاریخ 23 آذر 1387 با رعایت شرایط مقرر در بیمۀ صاحبان حرف و مشاغل آزاد، در زمرۀ مشمولان این نوع پوشش بیمهای قرار گرفتند و در صورت تمایل میتوانند با مراجعه به یکی از شعب تأمین اجتماعی با عنوان «خانهدار» با تکمیل فرم خوداظهاری و انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمۀ مقرر از تعهدات قانونی متعلقه برخوردار شوند.
برایناساس، زنان خانهدار میتوانند از بیمۀ صاحبان حرف و مشاغل آزاد برخوردار شوند. دراینحالت حق بیمه توسط خود آنها به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت میشود.
چنانچه متقاضی در زمان درخواست بیش از ۴۵ سال داشته باشد بهازای هر سال مازاد سنی، حداقل دو سال سابقۀ پرداخت حق بیمه لازم است و در صورت داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه از اعمال شرط سنی معاف خواهد بود.
مبنای پرداخت حق بیمه برای این گروه از متقاضیان حداقل دستمزد سال مربوطه است که با سه نرخ شامل ۱۲ درصد برای بازنشستگی، ۱۴ درصد بابت بازنشستگی و فوت، ۱۸ درصد بابت بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی خواهد بود.
