تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
رضا نامجو با اشاره به آمار رسمی جمعیت ایرانیان مقیم خارج گفت: طبق آخرین گزارش دبیرخانه شورای عالی تعداد ایرانیان خارج از کشور بیش از ۴ میلیون نفر اعلام شده است. با توجه به این آمار جمعیتی همچنین مأموریت سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص فراهم آوردن فرصت برخورداری تمام ایرانیان از تعهدات سازمان و از سوی دیگر ماهیت اختیاری این بیمه ایجاب می‌کند اطلاع‌رسانی و تبیین نقش تأمین اجتماعی در ایجاد امنیت اجتماعی، اقتصادی و روانی برای جامعه مخاطب به طور جدی در دستور کار دستگاه‌های ذیربط کشور از جمله وزارت کشور؛ وزارت امور خارجه؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به ویژه سازمان تأمین‌اجتماعی قرار گیرد.
نامجو در گفت‌وگو با تأمین 24 از نبود توسعه خدمات غیرحضوری نوین برای ایرانیان مقیم خارج از کشور خبر داد و گفت: تمامی فرآیندهای بیمه‌ای برای این افراد به صورت غیرمکانیزه و بدون دسترسی به سامانه‌های یکپارچه انجام می‌پذیرد.
وی در پاسخ به این که «با توجه تاکید سازمان بر تحول دیجیتال، چه خدمات غیرحضوری نوینی برای ایرانیان مقیم خارج توسعه داده‌اید؟»، گفت: علیرغم اهمیت موضوع توسعه خدمات نوین و هدف‌گذاری برای تحقق طرح‌های ۲۰ گانه تحول‌آفرینی در سازمان تأمین اجتماعی، ساماندهی و ارتقای موضوع بیمه ایرانیان خارج از کشور که جمعیت قابل توجهی هستند، متأسفانه از این حیث مغفول مانده است.
نامجو درباره پایه قانونی خدمات‌رسانی به این گروه توضیح داد: بر اساس بند ۳ مصوبه یک هزار و 480 امین جلسه هیأت مدیره سازمان در تاریخ 20 فروردین 1393 و طرح بیمه ایرانیان خارج از کشور مصوب 14 مهر 1393 و دستورالعمل جامع برون‌سپاری فعالیت‌ها به کارگزاران برون‌مرزی، شناسایی، پوشش بیمه‌ای و ارائه خدمات به مستمری‌بگیران مقیم خارج، صرفاً از طریق کارگزاران رسمی برون‌مرزی انجام می‌شود.
فرآیندهای غیرمکانیزه و عدم ارتباط با سامانه‌های مرکزی
وی تاکید کرد: به همین دلیل انجام تمام فرآیندهای بیمه‌ای و تبادل اسناد و اطلاعات بین متقاضیان و کارگزاران برون‌مرزی به صورت غیرمکانیزه و بدون بهره‌مندی از هرگونه سامانه یا سیستم نرم‌افزاری که متعامل با پایگاه‌های اطلاعاتی و سیستم‌های سازمان تأمین‌اجتماعی باشد، انجام‌پذیر است.
کارگزار تأمین‌اجتماعی در عمان بزرگ‌ترین چالش پیش‌رو را مسائل مالی ناشی از تحریم‌ها عنوان کرد و گفت: شایان ذکر است بیشترین چالش در این رهگذر، عدم امکان پرداخت مستقیم حق بیمه توسط بیمه‌شدگان از سایر کشورها به دلیل وجود تحریم‌های ظالمانه و عدم امکان انجام تبادلات مالی سایر کشورها با کشور ایران است.
تأکید بر انطباق با قوانین ایران در ارائه خدمات برون‌مرزی
نامجو در پاسخ به پرسشی درباره بزرگ‌ترین چالش‌های هماهنگی با قوانین کار و تأمین اجتماعی کشور میزبان و چگونگی ایجاد تعادل با مقررات ایران، بر این موضوع تأکید کرد که پوشش بیمه‌ای ایرانیان خارج از کشور «فارغ از قوانین بیمه‌ای کشور میزبان» و منحصراً منطبق بر قوانین سازمان تأمین اجتماعی ایران است.
وی با استناد به «تبصره ۳ ماده ۴ قانون تأمین اجتماعی مصوب 30 شهریور 1365 گفت: تمام اتباع ایرانی اعم از شاغل و یا غیر شاغل در فعالیت های مختلف در خارج از کشور که بیمه آنان با مقررات تأمین اجتماعی و تغییرات بعدی آن مغایرت نداشته باشد، مشروط بر پرداخت حق بیمه به طور منظم، می‌توانند به طور اختیاری مشمول مقررات این قانون و آیین نامه های بعدی قرار گرفته و همانند بیمه‌شدگان داخل کشور از خدمات و تعهدات قانونی سازمان تامین اجتماعی بهره مند شوند.
نامجو به صراحت بیان کرد: بنابراین پوشش و تعهدات بیمه‌ای تعیین شده برای ایرانیان خارج از کشور فارغ از قوانین بیمه‌ای کشور میزبان و صرفا منطبق بر قوانین سازمان تأمین اجتماعی ایران مصوب شده است. این بیانیه نشان می‌دهد چارچوب خدمات‌رسانی، کاملاً مستقل از محیط قانونی کشور میزبان تعریف شده و بر حاکمیت مقررات داخلی ایران تأکید دارد.
کارگزار رسمی تأمین‌اجتماعی در کشور عمان با اشاره به یک ظرفیت توسعه‌نیافته گفت: بدیهی است امکان‌سنجی برای استفاده از ظرفیت‌های قانونی کشورهای میزبان به منظور هم‌افزایی پوشش و تعهدات و خدمات بیمه‌ای به هموطنان خارج از کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و لازم است برنامه‌ریزی‌های لازم در این رابطه در دستور کار واحدهای ذی‌مدخل ستادی قرار گیرد.
وجود چارچوب‌های بین‌المللی، اما فقدان مکانیزم اجرایی
نامجو از عدم وجود یک مکانیزم عملیاتی برای شناسایی و توسعه پوشش بیمه‌ای ایرانیان خارج از کشور، علیرغم وجود برخی توافقنامه‌های بین‌المللی، خبر داد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره همکاری مشترک سازمان تأمین‌اجتماعی با نهادهای اجتماعی کشور میزبان و نقش آن در ارتقای خدمات توضیح داد: هرچند توافقنامه‌هایی در رابطه با امور بیمه اتباع هر کشور مقیم در سایر کشورها منعقد شده از جمله مقاوله‌نامه شماره ۱۹ سازمان بین‌المللی کار که صرفاً پوشش بیمه‌ای یکسان نیروهای کار بومی و خارجی کشورهای عضو را در قبال حوادث مطرح کرده و همچنین موافقتنامه‌های تأمین‌اجتماعی بین دول مانند توافقنامه 28 تیر 1401 فیمابین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری ترکیه وجود دارد،اما متأسفانه مکانیزمی کارآمد برای شناسایی، اطلاع‌رسانی و توسعه پوشش بیمه‌ای ایرانیان خارج از کشور که هماهنگ با ظرفیت‌های کشورهای میزبان باشد، وجود ندارد.
ضرورت اطلاع‌رسانی در خصوص مزایای بیمه برای ایرانیان خارج از کشور
نامجو با هشدار درباره بی‌اطلاعی گسترده ایرانیان مقیم خارج از کشور از مزایا و ضرورت ادامه پوشش بیمه تأمین اجتماعی، بر لزوم آغاز یک «اطلاع‌رسانی جدی و هماهنگ» توسط دستگاه‌های ذیربط تاکید کرد.
وی در پاسخ به این که «چه برنامه‌های خاصی برای آموزش و جذب ایرانیانی دارید که ممکن است از مزایای بیمه بی‌اطلاع باشند؟»، گفت: متأسفانه عدم درک کافی مخاطبان از نقش بیمه تأمین اجتماعی در تأمین آینده و حفظ شأن و منزلت بیمه‌شده و خانواده ایشان، با وجود اینکه بیشتر این افراد از هیچ پوشش بیمه بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت از کشور میزبان برخوردار نیستند و در برخی موارد منحصراً تحت پوشش بیمه درمان مؤسسات بیمه‌ای همان کشور و با پرداخت حق بیمه‌های سنگین قرار دارند، اما کماکان تمایل به انعقاد قرارداد با بیمه تأمین اجتماعی به دلیل عدم شناخت، کمتر وجود دارد.
پراکندگی جمعیت و لزوم گسترش پوشش بیمه‌ای
نامجو در پاسخ به پرسشی درباره برنامه‌های آتی برای گسترش دامنه خدمات به کشورهای جدید، با استناد به «گزارش دبیرخانه شورای عالی ایرانیان خارج از کشور» گفت: ملاحظه نمودار پراکندگی جمعیت ایران در سایر کشورها و روند صعودی مهاجرت هموطنان، اهمیت برنامه‌ریزی جدی به منظور شناسایی ایرانیان مقیم کشورهای مختلف و گسترش پوشش بیمه‌ای به تمام هموطنان را صدچندان کرده است.
وی در تشریح راهکار دستیابی به این هدف گفت: قطعاً دستیابی به این امر مستلزم برگزاری نشست‌های کارشناسی هدفمند در سطح سازمان تامین اجتماعی و ایجاد تعاملات و توافقات برون‌سازمانی و بین‌المللی بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
به گزارش تأمین 24، تمام کارگزاری‌های تأمین اجتماعی خارج از کشور زیرمجموعه شعبه 27، به عنوان شعبه متمرکز ایرانیان خارج از کشور و تحت مدیریت اداره کل شرق تهران هستند.
