مجتبی رضوانی (مدیر روابط عمومی مدیریت درمان تامین اجتماعی استان گلستان)
طرح نسخه الکترونیک سازمان تأمین‌اجتماعی یکی از اقدامات نوین نظام سلامت کشور است که روزانه بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تراکنش را ثبت می‌کند و بیش از ۲۰۰ هزار پزشک و ۱۴ هزار داروخانه از آن بهره‌مندند.
این طرح ابتدا در مراکز ملکی سازمان اجرا شد و تا پایان سال ۱۳۹۵ در تمامی مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی گسترش یافت. سپس از سال ۱۳۹۸، مراکز طرف قرارداد سازمان نیز به این سامانه پیوستند و از دی ۱۴۰۰ به‌عنوان یک طرح ملی در سراسر کشور اجرا شد.
استفاده از نسخه الکترونیک این امکان را فراهم کرده که بیماران تحت پوشش بیمه و خانواده‌های آن‌ها بدون ارائه دفترچه و تنها با کد ملی به خدمات درمانی دسترسی داشته باشند و داروها و خدمات تشخیصی خود را دریافت کنند. این طرح در مسیر ارتقا و بهبود نرم‌افزاری قرار دارد و نسخه‌های جدید آن با تمرکز بر کاربرپسندی، ایمنی، حفظ حریم خصوصی و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها توسعه یافته است.
از پانزدهم اسفند ۱۴۰۱، ارائه کد رهگیری برای دریافت خدمات درمانی الزامی شد. هنگام مراجعه بیمه‌شدگان، پزشک کد رهگیری را از طریق سامانه نسخه الکترونیک ارسال می‌کند و بیمار آن را تأیید می‌کند. تمامی بیمه‌شدگان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران بالای ۱۸ سال باید در سامانه خدمات غیرحضوری es.tamin.ir ثبت‌نام کرده و شماره همراه خود را وارد کنند تا کد رهگیری به گوشی آنان ارسال شود. این کد برای دریافت خدمات دارویی و تشخیصی مانند آزمایشگاه، رادیولوژی و سونوگرافی ضروری است و داروخانه‌ها و مراکز پاراکلینیک تنها پس از ثبت کد ملی و کد رهگیری نسخه را مشاهده و فرایند نسخه‌پیچی را ادامه می‌دهند.
در صورت مفقود یا فراموش شدن کد رهگیری، بیماران می‌توانند از طریق سامانه es.tamin.ir یا اپلیکیشن رسمی «تأمین من» آن را مشاهده کنند یا با مراجعه مجدد به پزشک، کد جدید دریافت کنند. به منظور افزایش امنیت، ورود پزشکان و درمانگران به سامانه نسخه الکترونیک دو مرحله‌ای شده است. مرحله اول با نام کاربری و گذرواژه ثابت و مرحله دوم با وارد کردن گذرواژه‌ای که به تلفن همراه آنان ارسال می‌شود انجام می‌شود. این روش موجب جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی از دفترچه‌های درمانی شده و دسترسی به پرونده بیمار کیفیت درمان را ارتقا داده است. یکپارچه‌سازی خدمات نسخه‌نویسی و مستندسازی سوابق بیماران، امکان استفاده غیرمجاز افراد فاقد بیمه از دفترچه دیگران را از بین برده و امنیت بیمه‌شدگان و منابع سازمان را تضمین کرده است. همچنین، دسترسی به سوابق درمانی بیماران، فرایند ارائه خدمات را تسهیل و موجب بهبود تصمیم‌گیری‌های درمانی می‌شود.
نسخه الکترونیک سازمان تأمین‌اجتماعی نمونه‌ای موفق از بکارگیری فناوری در نظام سلامت است که ضمن کاهش کاغذبازی، ارتقای کیفیت و ایمنی خدمات، امکان کنترل بهتر و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها را برای سازمان فراهم کرده و گام مهمی در مسیر توسعه سلامت دیجیتال کشور محسوب می‌شود.
