مسکن قسطی در هاله‌ای از ابهام

تامین ۲۴/ کارشناس عمران و از مدافعان تولید مسکن مهر در کشور گفت: خروج از رکود بازار مسکن با تاکید بر تقویت سیاست‌های مبتنی بر تقاضای مسکن امکان پذیر است.

امیر قنبری در مصاحبه با رادیو اقتصاد با بیان اینکه رکود همچنان بر بازار مسکن کشور حاکم است، افزود: خروج از رکود نیازمند راهکارهای عملی و کاربردی است.

وی همچنین با اشاره به اینکه طی چند سال اخیر کشور با کاهش تقاضا و افزایش عرضه مسکن مواجه شده است، اظهارداشت: در حال حاضر 276 شغل بصورت مستقیم با صنعت ساختمان در ارتباط است که تمامی این مشاغل امروز به نوعی درگیر بحث رکود هستند.

این کارشناس عمران به طرح پیش فروش مسکن قسطی هم اشاره کرد و گفت: این طرح دارای ابهامات زیادی بوده و جزئیات آن هنوز برای مردم بصورت شفاف تبیین نشده است.

وی افزود: طرح پیش فروش اقساطی برای متمولان جامعه پیش بینی شده و دردی از اقشار مختلف مردم به ویژه طبقات متوسط و پائین جامعه دوا نخواهد کرد.

قنبری با تاکید بر اینکه طرح مسکن قسطی نقشی در خانه دار شدن مردم نداشته بلکه سبب تعویض مسکن می‌شود، گفت: با اجرای این طرح نمی‌توان انتظار خروج از رکود را داشت.

وی افزود: خروج از رکود بازار مسکن مستلزم تقویت سیاست‌های مبتنی بر تقاضای مسکن بدون ترس از آثار تورمی آن است چرا که سیاست‌های تورم زدایی که دولت در پیش گرفته موجب رکود بازار مسکن شده است.

این کارشناس عمران بر لزوم تهیه و تدوین طرح جامع مسکن در کشور تاکید کرد و اظهارداشت: طرح مسکن قسطی برای 80 درصد بدنه جامعه قابل پذیرش نیست.

وی تصریح کرد: مسکن قسطی راهکاری برای خروج از رکود بازار مسکن و ایجاد تقاضای مؤثر فراگیر در بازار مسکن نخواهد بود.

قنبری بیان داشت: طرح فروش قسطی مسکن هیچ کمکی به صاحبخانه شدن اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه نخواهد کرد.

ایرج رهبر عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان تهران نیز در مصاحبه با رادیو اقتصاد با یادآوری اینکه پیشنهاد اولیه فروش قسطی مسکن متعلق به انجمن انبوه‌سازان استان تهران است، افزود: هدف از ارائه این پیشنهاد نجات پروسه خرید و فروش مسکن از قید و بندهای دولتی بود تا انبوه‌سازان بتوانند کالای تولیدی خود را به صورت نقد و اقساط بفروش برسانند.

وی تصریح کرد: بر اجرای این طرح نخست یک واسطه معتبر (بانک مسکن) برای اعتمادسازی بین فروشنده و خریدار انتخاب شد تا این واسطه به‌عنوان کارگزار، طرفین را به یکدیگر وصل و در عوض کارمزد دریافت کند.

عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان تهران با اشاره به اینکه بانک مسکن این طرح را با دریافت 2.3 درصد کارمزد انجام می‌دهد، گفت: این بانک تنها بین دو طرف اعتمادسازی و مسائل حقوقی را به عهده می‌گیرد و هیچ گونه تسهیلاتی پرداخت نخواهد کرد.

وی با بیان اینکه برای عرضه واحدهای مورد احداث سامانه‌ای حاوی اطلاعات واحدهای انبوه‌سازان در حال طراحی است، اظهار داشت: در این سامانه پروژه‌های با پیشرفت بالای 70 درصد با جزئیاتی نظیر محل، متراژ، میزان اقساط و ... قرار می‌گیرد.

رهبر همچنین از راه‌اندازی سامانه اطلاعاتی طرح فروش قسطی مسکن تا یکماه آینده خبر داد و افزود: اگر مانعی در روند خرید و فروش مسکن قسطی از طریق بانک مسکن به وجود آید، انبوه‌سازان با استفاده از سامانه مزبور می‌توانند به‌صورت مستقل مسکن خود را بفروشند.

وی بیان داشت: زمان بازپرداخت اقساط مسکن قسطی به صورت توافقی بین فروشنده و خریدار تعیین می‌شود.

محمد عدالتخواه کارشناس مسکن هم با بیان اینکه مشکل مسکن جامعه با افزایش سقف وام‌ها رفع نخواهد شد، گفت: گران بودن زمین یکی از مهمترین دلائل خانه‌دار نشدن مردم در کشور است.

وی افزود: اقشار کم درآمد جامعه روز به روز ضعیف و ضعیف‌تر می‌شوند و توان تهیه سرپناه را ندارند.

این کارشناس مسکن به فروش اقساطی مسکن هم اشاره کرد و گفت: این طرح با توجه به اقساط بالا نه منجر به تحرکی در بازار مسکن می‌شود و نه می‌تواند مشکل مسکن دهک‌های پائین را رفع کند.

وی اظهارداشت: پیشنهاد انبوه‌سازان برای فروش اقساطی مشکل مسکن دهک‌های پائین را رفع نمی‌کند چرا که تعداد محدودی می‌توانند از این طرح استفاده کنند.

عدالتخواه با اشاره به این جمله که مسکن هم‌اکنون دچار بی‌تعادلی در عرضه و تقاضا شده است، گفت: در حال حاضر به دلیل ضعیف بودن بنیه متقاضیان مسکن این بخش دچار کسادی سه ساله شده و سنگین‌ترین رکود خود پس از انقلاب اسلامی را تجربه می‌کند. از یک طرف ساخت و ساز و از طرف دیگر خرید و فروش توجیه اقتصادی ندارد به موازات این مهم بهره‌های بانکی با وجود کاهش، هنوز زیاد به نظر می‌رسد و کمکی به افزایش توان متقاضیان نخواهد کرد.

وی در ادامه توجه دولت به مسئله زمین شهری را در رفع مشکل مسکن مؤثر دانست و افزود: برابر قانون اساسی تأمین مسکن دهک‌های پائین جزو وظایف دولت است. تفسیر غلطی که اغلب از این قانون صورت می‌گیرد اینکه دولت باید خانه رایگان به مردم بدهد در حالیکه این طور نیست بلکه دولت باید حمایت کند بنابراین پائین نگه داشتن قیمت زمین می‌تواند یکی از راهکارها باشد.

این کارشناس مسکن با اشاره به اینکه 85 درصد اراضی کشور اراضی ملی است، تاکید کرد: اگر این زمین‌ها به دهک‌های پائین اختصاص داده شود حباب قیمت زمین شکسته می‌شود. در حال حاضر زمین بین 70 تا 90 درصد قیمت مسکن را در کشور به خود اختصاص می‌دهد.

وی اظهار داشت: قانون زمین شهری و قانون لغو مالکیت اراضی یکی از مشکلات بخش مسکن است اگر قانون زمین شهری درست اجرا می‌شد شاید مشکل زمین به حادی امروز نبود.

به هر حال طرح مسکن قسطی که از سال قبل به عنوان طرحی مشارکتی بین بخش خصوصی و دولت وارد واژه‌های اقتصادی دولت شده است هرچند تا بحال عملیاتی نشده اما کارشناسان بسیاری اصل این نوع واگذاری را با ابهاماتی رو به رو می‌دانند.

بدون شک تا زمانی که خانه‌های خالی به فروش نرسد و تکلیف مسکن مهر روشن نشود بخش مسکن در رکود باقی خواهد ماند و نوسانات ناچیز در آمارهای بخش مسکن نمی‌تواند مبین خروج از رکود این بخش باشد چرا که ارزش افزوده بخش ساختمان به شدت کاهش یافته و نوسانات مقطعی قیمت و معاملات مسکن نمی‌تواند نشانه‌ای برای پایان رکود مسکن کلانشهرها در سالجاری باشد.

گفتنی است؛ برنامه «چالش» کاری از شبکه تخصصی رادیو اقتصاد است که از شنبه تا پنجشنبه هر روز رأس ساعت 15 به مدت 85 دقیقه با هدف تضارب آرا و نظرهای متفاوت و گاهی اوقات متضاد میان کارشناسان و مسئولان نهادها، سازمان‌ها و بخش‌های مختلف با موضوعات مختلف کسب و کار، کشاورزی، صنعت، بازرگانی، اقتصادی و جامعه بر روی موج اف ام ردیف 98 مگاهرتز قرار می‌گیرد و علاقمندان می‌توانند جهت دریافت فایل صوتی برنامه به سایت رادیو اقتصاد مراجعه کنند.