تأمین ۲۴/ زهرا کریمی در چهاردهمین نشست تخصصی توسعه با موضوع «پیامد تداوم رکود بر بازار کار ایران»، با اشاره به عملکرد کنونی اقتصاد ایران، رکود اقتصادی را یکی از بزرگترین دغدغهها دانست و اظهار کرد: اگر اقتصاد طی دو فصل متوالی رشد منفی داشته باشد، با رکود مواجه هستیم.
به گزارش روزنامه اعتماد،وی با بیان اینکه طی سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ (۸ فصل) رشد اقتصادی منفی داشتیم، افزود: آمارها رشد اقتصادی مثبت را طی سال ۱۳۹۳ نشان میدهد که ناشی از افزایش تولید ناخالض داخلی حاصل از سرمایهگذاری است. متاسفانه خوشبینی بعد از برجام با کاهش درآمدهای نفتی نابود شد.
وی با بیان اینکه اقتصاددانان مهمترین عامل نوسانات اقتصادی را در سرمایهگذاری جستوجو میکنند، گفت: شوکهای اقتصادی از خانوارها آغاز نمیشود و دولت هم نقشی ندارد، لذا سرمایهگذاری در بنگاههاست که آغازگر شوکهای مثبت و منفی یا به عبارت دیگر، تغییر اقتصادی هستند. مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به رشد اقتصادی ٤/٤ درصد در سال گذشته، افزایش صادرات نفتی را عامل این افزایش دانست و تصریح کرد: این رشد اقتصادی مثبت برای جامعه ملموس نبود، زیرا سیاستهای خروج از رکود دولت مانند مسکن عمل میکند و اثربخشی کوتاهمدت دارد.
کریمی ساختار اقتصاد کشور را مجموعهای درهم تنیده از مشکلات دانست و خاطرنشان کرد: وقتی اقتصاد رشد خوبی نداشته باشد و سرمایهگذاریهای زیادی نیز از سوی بنگاههای اقتصادی انجام نشود، وضعیت بازار کار نیز چندان مناسب نخواهد بود. وی با بیان اینکه از سال ۸۵ تا ۹۰ جمعیت فعال جامعه رشد منفی داشته و تعداد شاغلین کم شده است، متذکر شد: طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر وارد بازار کار شدند. در حالی که به طور طبیعی باید سالانه یک میلیون نفر وارد بازار کار شوند. متاسفانه طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲ حدود ۷۰ درصد واحدهای صنعتی در سراسر کشور از ادامه فعالیت بازماندند.
وی با تاکید بر اینکه بازار کار و سایر بخشهای اقتصادی کشور توان اشتغالزایی خود را از دست دادهاند، عنوان کرد: با این وجود نرخ بیکاری و شمار بیکاران شاخص مناسب و کافی برای بررسی بازار کار نیست. در واقع اگر جمعیت فعال و شاغل رشد نداشته باشد، کاهش نرخ بیکاری تاثیرگذار نخواهد بود. متاسفانه در بهترین حالت رشد اقتصادی، شاهد ایجاد اشتغال نبودیم.
کریمی بحران آب، بحران آلودگی هوا (ریزگردها)، بحران بازار کار (جوانان و زنان)، بحران صندوقهای بازنشستگی، بحران نظام بانکی، تجارت قاچاق، کاهش درآمدهای نفتی و تشدید تعارض میان گروههای قدرتمند در نظام حاکمیتی کشور (تنشهای اجتماعی – سیاسی) را از دیگر مشکلات اقتصاد ایران دانست و گفت: اگر رشد اقتصادی به همین روند ادامه دهد، نگرانی بازنشستگان نیز به وجود خواهد آمد.
وی فضای نامناسب کسب و کار (فساد گسترده)، کاهش شدید سرمایه اجتماعی (عدم اعتماد و اطمینان)، ورشکستگی وسیع بنگاههای کوچک و بزرگ، تنش میان گروههای و جناحها و تنش در روابط بینالمللی را از جمله علل غیراقتصادی تداوم رکود دانست و تصریح کرد: چنین شرایطی علاقهمندی به سرمایهگذاری داخلی و فعالیتهای مولد را کم کرده است.
کریمی سرمایههای ایرانیان مقیم خارج را بیش از یک هزار میلیارد دلار دانست و گفت: شرط لازم و کافی برای رونق اقتصادی و خروج از رکود، اولا ایجاد ثبات در فضای اجتماعی و سیاسی کشور، ثانیا همگرایی در گفتمان و ثالثا اجماع و همبستگی است. با سیاستهای کوتاهمدت دولت نمیتوان شاهد رشد اقتصادی بود.