شماره ۹۹ هفته‌نامه «آتیه نو» منتشر شد

تامین ۲۴/ داستان جلد این شماره با تیتر «عسلویه، نماد کار و اراده ایرانی» به بررسی ابعاد مختلف درآمد و اشتغال زایی ناشی از افتتاح پنج فاز پارس جنوبی اختصاص دارد. بر اساس این گزارش که داستان جلد این شماره هفته نامه آتیه نو را به خود اختصاص داده است، افتتاح یازده‌گانه فازهای متعدد پارس جنوبی (عسلویه)، با وجود بزرگی پروژه و اعطای لقب «مگاپروژه» به آن از سوی مقامات وزارت نفت، کمتر در بحث‌ها و خبرهای روزهای مانده به انتخابات ریاست جمهوری جدی گرفته شد. با این حال گفتگو با افراد مطلع و مدیران عالی وزارت نفت که در طول سه سال اخیر به‌شدت در تلاش برای به ثمر رساندن این طرح‌های بزرگ بوده‌اند، عظمت کار و سرمایه ایرانی و لزوم دوراندیشی در توجه به اقتصاد ملی را یادآور می‌شود. آتیه‌نو در پرونده این شماره در صفحات گذران و چشم‌انداز ضمن بررسی کلیات آنچه در هفته گذشته در پارس جنوبی رخ داد، به سراغ کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نهاد قانون‌گذار و ناظر حوزه نفت و گاز رفته و اهمیت افتتاح پروژه‌های اخیر و برنامه آینده دولت و مجلس برای توسعه بخش نفت را از جلال میرزائی، عضو این کمیسیون، جویا شده است. در عین حال گفتگویی کوتاه با علی‌رضا عبادی، مدیر پروژه فازهای 20 و 21 پارس جنوبی، حجمی از اطلاعات کمتر عنوان‌ شده را بازگو می‌کند.

خریدار و فروشنده نظام سلامت را یکی نکنیم!

بی‌گمان می‌توان سیاست‌های کلی نظام سلامت، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، را فصل‌الخطاب همه اختلاف‌نظرها در حوزه مدیریت بهداشت و درمان دانست. بر اساس این سیاست‌های کلی، تولیت نظام سلامت و تامین منابع و تدارک خدمات در حوزه بهداشت و درمان، باید کاملا از هم جدا باشند؛ سیاستی که اگر در سال 96 در نظام سلامت اجرایی شود، قطعا عمده اختلاف‌های مالی و غیرمالی بین بیمه‌ها و تولیت نظام سلامت حل خواهد شد. در این سند راهبردی قید شده که این تفکیک وظایف با هدف «پاسخگویی، تحقق عدالت و ارائه خدمات درمانی مطلوب به مردم» باید انجام شود، اما در شرایطی که متولی نظام سلامت خودش بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده خدمات در نظام سلامت باشد و خودش هم منابع نظام سلامت را کنترل کند، نه‌تنها تفکیک وظایف مختل می‌شود، بلکه احتمال سوءاستفاده از منابع این حوزه بالا می‌رود. از طرفی وقتی متولی نظام سلامت که باید سیاست‌گذاری کند و برنامه‌های راهبردی نظام سلامت را مدیریت کند، خودش به طور مستقیم به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی بپردازد، ممکن است تولیت نظام سلامت از وظایف نظارتی و تولیتی خود دور شود.

کامپیوتر بدون متخصص شبکه؟ هرگز

این گزارش درباره یادگیری نحوه راه‌اندازی و نگهداری از شبکه‌های کامپیوتری است که مهارت پرتقاضا در بازار کار محسوب می شود. شاید تا یک دهه پیش بازار کار متخصصان شبکه به شرکت‌های رایانه‌ای یا سازمان‌های بزرگ محدود می‌شد، اما این روزها که همه راه‌ها به رایانه ختم می‌شود، طراحی، راه‌اندازی و نگهداری از شبکه‌های رایانه‌ای به یکی از نیازهای اولیه تمام شرکت‌های کوچک و بزرگ تبدیل شده است. در یک کلام، متخصص شبکه کسی است که بتواند یک شبکه را راه‌اندازی و مشکلات احتمالی آن را برطرف کند. البته شبکه به‌تنهایی دنیایی پر از پیچیدگی است که برای متخصص شدن و دانستن چم‌وخم آن باید وقت زیادی صرف کرد. در این میان ساختار شبکه‌های رایانه‌ای به نوعی است که تنها طراحی و راه‌اندازی اولیه نیاز سازمان‌ها را برطرف نمی‌کند، بلکه تمامی شبکه‌های رایانه‌ای نیازمند نگهداری و توسعه هستند، یعنی همیشه به یک متخصص شبکه نیاز است.

احتمالا به همین دلیل هم، در میان تمام رشته‌های حوزه فناوری اطلاعات، این رشته بهترین بازار کار را دارد. به عبارت دیگر تقریبا تمامی متخصصانی که در زمینه شبکه مهارت دارند به‌راحتی جذب بازار می‌شوند. برای فعالیت در این حوزه یا می‌توان به زندگی کارمندی تن داد و مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت کرد، یا به سراغ بخش خصوصی رفت و با توجه به تخصص، دانش و تجربه حقوق و مزایا گرفت یا به سراغ راه سوم یعنی تاسیس شرکتی مستقل رفت. شغلی که هم سود بیشتری به همراه دارد و هم زمینه اشتغال‌زایی را برای چند ده یا چند صد نفر فراهم می‌سازد.

فقرپژوهی

در مقاله «فقر قابلیتی؛ وقتی پول با رفاه مترادف نیست» به این موضوع پرداخته شده که چرا درآمد، شاخص معتبری برای تبیین فقر نیست. در این مقاله آمده است: اقتصاددانان اولیه همچون آدام اسمیت مسئله فقر درآمدی را مهم‌ترین مسئله‌ای می‌دانستند که با بهبود آن رفاه در جامعه افزایش خواهد یافت. اما در رویکردهای نوین اقتصادی، مسئله فقر صرفا به موضوع درآمد و پول مربوط نمی‌شود. جنبه‌های دیگری وجود دارد که با توجه به آنها می‌توان مسئله فقر را توضیح داد. ازجمله این جنبه‌ها می‌توان به شاخص‌های بهداشت، سواد، تبعیض‌های قومیتی، جنسیتی و سوءتغذیه اشاره کرد. اولین نشانه برای بروز چنین بحثی، دغدغه اقتصاددانانی بود که بر توزیع عادلانه درآمدها توجه داشتند. پیرو این دغدغه برای توزیع عادلانه درآمدها دو راه‌حل مطرح شد. راه‌حل اول این بود که توزیع درآمدها به شکل خودکار در جامعه برابر خواهد شد و دومین راه‌حل به حمایت از فقرا به صورت‌های مختلف همچون یارانه و سهمیه‌بندی اشاره داشت. با توجه به وضعیت فقر در کشورهای ثروتمند، اقتصاددانانی همچون آمارتیاسن و محبوب الحق (بنیانگذار گزارش توسعه انسانی سازمان ملل) دریافتند که توجه صرف به درآمدها برای کاهش فقر نمی‌تواند ابعاد مختلف فقر را از بین ببرد. آنان بر شرایطی که افراد فقیر بتوانند با توجه به موقعیت‌ها شرایط خود را تغییر دهند تاکید کرده و از آن به‌عنوان «قابلیت» یاد کردند. طبق متن مقاله یادشده، مطالعات بانک جهانی نیز بر این موضوع تاکید دارد و آن را با عنوان «هراس از آینده و سقوط بیشتر فقرا» مطرح می‌کند. این متن فقر قابلیتی را در سه جهت «تعریف، ارزش‌گذاری و سیاست‌گذاری» با فقر درآمدی مقایسه می‌کند.

هر شکستی قابل‌جبران است!

گفتگو با احسان درایور که در عرصه IT شرکت خودش را راه‌ انداخته است، یکی از گفتگوهای خواندنی شماره اخیر آتیه نو است. احسان درایور زمانی به شناخت شفافی از خود رسید که کارمند یک شرکت خصوصی IT بود. همان‌جا بود که فهمید باید پا به راه پرفراز و نشیب کارآفرینی بگذارد و چنین کرد. بلندپروازی، سخت‌کوشی، واقع‌بینی، مطالعه و انضباط کاری و فردی بازوان پرتوان او برای عبور از این مسیر بودند. با اینکه در شرکتی که کار می‌کرد ترفیع گرفته بود، استعفا داد و شرکت خودش را راه‌اندازی کرد. حالا او موسس و مدیرعامل شرکتی جدید است، شریکی مورد اعتماد برای تامین‌کنندگان خارجی شرکت و رقیبی سرسخت برای رقبای قدیمی. امروز شرکت او با چهار سال سابقه، با بیش از 100 سازمان، اداره و شرکت خصوصی و دولتی همکاری دارد و به آنها خدمات و تجهیزات تخصصی ارائه می‌کند. برای او کسب‌وکار، خانواده و مسئولیت‌های اجتماعی اولویت‌های زندگی‌اش هستند. اما احسان در این راه چه چیزی به دست آورده: «در این مسیر تغییری در نگرش خودم نسبت به خودم به وجود آمد. دیدی تازه به توانمندی‌هایم پیدا کردم. به این باور رسیدم که موفقیت موهبتی نیست که خداوند فقط به انسان‌های خاص خودش بدهد. درواقع پتانسیلی است که در وجود تمام انسان‌هاست. فقط برای به دست آوردنش باید خودت و توانمندی‌هایت را بشناسی، و تلاش بی‌وقفه کنی برای اینکه آنها را به نتیجه برسانی.»

کوک‌زدن به رخت زندگی

روایت زندگی آنها که صبح تا شب در کارگاه‌های تولیدی لباس کار می‌کنند موضوع گزارش دیگری در این شماره آتیه نو است. در این گزارش آمده است: آنها که سابقه کارشان بیشتر باشد یا بهتر بتوانند جواب ارباب‌رجوع‌ را بدهند در اتاق پشتی مغازه می‌نشینند و تندتند عرض پارچه‌ها را به طول وصل می‌کنند. چشم‌هایت را روی هم بگذاری و داخل اتاق شوی صدای چرخ‌خیاطی‌ها برایت کنسرتی اجرا می‌کند که پر از آواز و جواب آواز است. برخلاف چرخ‌خیاطی‌ها آدم‌ها ساکت‌اند و سرشان را پایین انداخته‌اند و یک سر حواسشان به پارچه است و سر دیگر حواسشان به اهرم چرخ‌خیاطی است که زیر پایشان است تا به‌موقع با ضربه پا حرکت کند و پارچه‌ها را به هم بدوزد و لباس‌ها یکی‌یکی دوخته شود و سهم روزانه‌شان از این کارگاه تمام شود. همچنان که می‌دوزند زندگی دیگری در فکرهایشان جریان دارد. زن‌ها و مردهایی که پشت‌به‌پشت مقابل چرخ‌خیاطی‌هایشان نشسته‌اند و هرکدام دغدغه‌های خودشان را برای زندگی دارند. یکی به هزینه دانشگاه دخترش فکر می‌کند یکی به اجاره خانه‌اش، یکی به همسر آینده‌اش و...

مشاوره حقوقی هفته

مشاور آتیه‌نو در این شماره به این سوال پاسخ می‌دهد که اخراج از کار چه قواعد و مقرراتی دارد. مطابق گفته محمدحسین قشقایی، در قانون کار و تامین‌اجتماعی، اخراج و بیکاری ناشی از آن از موارد مهمی است که با حساسیت ویژه‌ای به آن توجه شده است. جابه‌جایی افراد و نیروهای انسانی در کار و مشاغل مختلف یکی از عوامل پویایی و حفظ و تقویت بهره‌وری نیروی انسانی است ولی از جهت دیگر اخراج و بیکار کردن کارگران نیز موجب ایجاد اخلال و نقصان در معیشت کارگران و نیروهای زحمتکش می‌شود. زیرا به هر حال سرمایه اصلی کارگران و نیروهای مولد برای امرارمعاش نیروی بدنی و فکری آنهاست که در اختیار کارفرما قرار می‌دهند تا از طریق آن مخارج زندگی خود و خانواده‌شان را تامین کنند. با این حال بیکاری و اخراج نیروی کار امری ناخواسته و در عین حال امکان پذیر برای هر کسی است، که باید با اتخاذ تدابیر و مقرراتی از توسعه و گسترش بیش‌ازحد آن جلوگیری کرد و در عین حال مانع پویایی و بهره‌وری مناسب نیروی کار نیز نشد. برای تحقق این منظور مقررات مربوط به آن از حساسیت بالایی برخوردار است و باید با رعایت جوانب مختلف، به ضابطه‌مند کردن آن اقدام کرد. در سال‌های اخیر نیز موضوع اخراج، قراردادهای موقت و بیکاری ناشی از آن از موضوعات داغ و مجادله‌ساز بوده است. با آغاز سال جدید، موضوع اخراج و موارد مرتبط با آن ممکن است گریبانگیر برخی از کارگران ‌شود که در این شماره به‌طور مختصر به آن می‌پردازیم. در قانون کار اخراج نیروی کار شدیدا کنترل و تحت قواعد خاصی قرار گرفته است. از این منظر قرارداد کار به سه صورت قابل‌تفکیک است:

مطالب دیگر آتیه نو

در این شماره از هفته‌نامه «آتیه نو» علاوه بر این، مخاطبان نشریه می‌توانند مطالب متنوع دیگری را هم مطالعه کنند. عنوان های برخی از مهم‌ترین مطالب این شماره نشریه به این شرح است:

• فرصت های از دست رفته، فرصتهای پیش رو

• تامین اجتماعی، پیش نیاز تحقق عدالت

• مسیری رو به روزهای روشن

• سناریوهای صعود

• برنامه محوری کلید حل مشکلات سازمانها

• خدمت رسانی همراه با تکریم مراجعان

• دوراندیشی برای جذب نیروهای متخصص

و ...