گردشگری در دنیای امروز به صنعتی پردرآمد برای کشورها بدل شده است. کشورهای زیادی از این راه، اقتصاد خود را شکوفا کرده و به توسعه دست یافته اند. کشور فرانسه با جذب بیشترین گردشگر در جهان، سکوی اول را مال خود کرده و پس از آن آمریکا گردشگرپذیرترین کشور جهان است. اما چرا فرانسه برای چند سال متوالی در صدر است؟
تامین۲۴/ گردشگری، سیاحت، توریسم و جهانگردی به طور کلی به عنوان مسافرت تفریحی در نظر گرفته می‌شود. هر چند در سال‌های اخیر شامل هرگونه مسافرتی می‌شود که شخص به واسطه آن از محیط کار یا زندگی خود خارج شود. به کسی که گردشگری می‌کند گردشگر، سیاح یا توریست گفته می‌شود. واژه گردشگر از زمانی پدید آمد که افراد طبقه متوسط به مسافرت کردن اقدام کردند. از زمانی که مردم توانایی مالی بیشتری پیدا کردند و عمرشان طولانی‌تر شد، این امر امکان یافت.
اغلب گردشگرها بیش از هر چیز به آب و هوا، فرهنگ یا طبیعت مقصد خود علاقه‌مند هستند. ثروتمندان همیشه به مناطق دوردست سفر کرده‌اند، البته نه به صورت اتفاقی! به طور مثال برای دیدن ساختمان‌های معروف و آثار هنری، آموختن زبان‌های جدید و چشیدن غذاهای متفاوت. گردشگری سازمان‌یافته امروزه یک صنعت بسیار مهم در تمام جهان است. سازمان جهانی گردشگری با توجه به تمامی تعاریف گردشگری که تا قبل از سال ۱۹۹۴ ارائه شده بودند در سال ۱۹۹۵ یک تعریف نهایی منتشر کرد: «مجموعه فعالیت‌های فرد یا افرادی که به مکانی غیر از مکان عادی زندگی خود مسافرت و حداقل یک شب و حداکثر یک سال در آنجا اقامت می‌کنند و هدف از مسافرت آنان نیز گذراندن اوقات فراغت است. البته اهدافی نظیر اشتغال و کسب درآمد شامل آن نمی‌شود». براین اساس کسانی که شامل این تعریف می‌شوند نیز گردشگر نام دارند. به طور معمول افراد ثروتمند به اقصی نقاط جهان سفر می‌کنند تا شاهکارهای هنری را ببینند، زبان‌های جدید بیاموزند، با فرهنگ‌های جدید یا با غذاهای دیگر کشورها آشنا شوند.
اصطلاحات توریسم و توریست برای اولین بار در سال ۱۹۳۷ توسط جامعه ملل مورد استفاده قرار گرفتند. گردشگری به سفر خارج از کشور و با مدت زمان بیش از ۲۴ ساعت اطلاق می‌شود. تاریخچه گردشگری در اروپا به سفرهای زائران قرون وسطی برمی‌گردد. زائران کلیسای اعظم کانتربوری در انگلستان مسافرت خود را مسافرتی مذهبی دانسته و آن را تجربه‌ای در روز تعطیل خود تلقی می‌کردند. زائران فعالیت‌هایی را آغاز کردند که هنوز هم آنها را می‌توان مشاهده کرد، مثل سوغاتی آوردن از سفر، بازکردن حساب‌های اعتباری در بانک‌های خارجی و استفاده از اشکال مختلف حمل و نقل (مانند استفاده زائران مقبره سانتیاگو و کومپستلا از کشتی‌های شراب انگلیسی در قرون وسطی که شراب را به بندر ویگو اسپانیا منتقل می‌کردند). هنوز زائران در صنعت گردشگری جایگاه مهمی دارند. البته اشکال سکولار آن نیز شکل گرفته‌اند که می‌توان از بازدید از مقبره جیم موریسون درگورستان پرلاشز نام برد. در طی قرن شانزدهم در انگلستان برگزاری تورهای بزرگ تفریحی کاملا مرسوم بود. پسران نجیب‌زادگان و اشراف را برای کسب تجربه به تورهای دور اروپا اعزام می‌کردند. قرن هیجدهم عصر طلایی تورهای بزرگ بود.
شماره یک گردشگری جهان
فرانسه در میان سایر کشورهای جهان دارای بیشترین گردشگر خارجی است؛ این را می‌توان از آمار میلیونی کسانی که به قصد مسافرت، فرانسه را انتخاب می‌کنند، فهمید. براساس آمارها فرانسه با جذب ۷/۸۳ میلیون نفر گردشگر در سال ۲۰۱۴ جایگاه خود را در مکان نخست پربازدیدترین کشور جهان حفظ کرد. براساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، کشور فرانسه با پذیرایی از ۷/۸۳ میلیون نفر بار دیگر پربازدیدترین کشور جهان لقب گرفت و پس از آن آمریکا با ۴/۷۴ میلیون نفر، اسپانیا با65 میلیون نفر، چین با ۶/۵۵ میلیون نفر، ایتالیا با ۶/۴۸ میلیون گردشگر و ترکیه با جذب ۸/۳۹ میلیون نفر گردشگر در مکان‌های دوم تا ششم پربازدیدترین کشورهای جهان قرار گرفتند. در مکان هفتم تا پانزدهم پربازدیدترین کشورهای جهان نیز به ترتیب آلمان، انگلیس، روسیه، مکزیک، هنگ‌کنگ، مالزی، استرالیا، تایلند و یونان جای گرفته‌اند. براساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، درآمد جهانی از محل گردشگران بین‌المللی حاصل از هزینه‌های اسکان، غذا، نوشیدنی، سرگرمی، خرید و دیگر خدمات در سال ۲۰۱۴ به رکورد ۲۵/۱ تریلیون دلار رسید که با افزایش ۴۸ میلیارد دلاری در مقایسه با سال ۲۰۱۳ همراه بوده است. فرانسه در سال ۲۰۱۰ نیز همانند سال قبل عنوان مقصد گردشگری شماره یک جهان را به خود اختصاص داده است. این کشور از جاذبه‌های گردشگری متنوعی بهره می‌برد، هرچند مقصد بخش اعظم گردشگران این کشور، شهر زیبای پاریس است.
گردشگری در ایران
گزارش سال ۲۰۱۱ مجمع جهانی اقتصاد که به رتبه‌‌بندی شاخص رقابت‌پذیری در صنعت توریسم و سفر میان ۱۳۹ کشور جهان پرداخته بود، رتبه ایران را ۱۱۴ تعیین و اعلام کرد که ایران حتی در مقایسه با کشورهایی نظیر گرجستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان که جایگاهی در اقتصاد جهانی ندارند از رتبه پایین‌تری برخوردار بود. ایران به‌عنوان یکی از ۱۰کشور برتر جهان به لحاظ دارا بودن جاذبه‌های گردشگری و طبیعی مناسب، جایگاه خوبی در گزارش مجمع جهانی اقتصاد نداشت. اما در سال ۲۰۱۲ شاهد افزایشی در این زمینه بودیم؛ بانک جهانی از ورود ۸/۳ میلیون گردشگر به ایران در سال ۲۰۱۲ با رشد حدود نیم میلیون نفری نسبت به سال قبل از آن خبر داد و اعلام کرد ایران میان ۱۶۶ کشور رتبه ۵۴ را از نظر جذب گردشگر کسب کرده است. آمارهای ارائه شده از سوی بانک جهانی نشان می‌دهد ایران در سال ۲۰۱۲ توانسته است ۸۳/۳ میلیون نفر گردشگر خارجی جذب کند. جذب گردشگر توسط ایران در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال قبل از آن ۴۸۰ هزار نفر افزایش یافته و به‌عبارتی رشد ۱۴درصدی داشته است. ایران در سال پیش از آن ۳۵/۳ میلیون گردشگر جذب کرده بود. فرانسه در آن سال با جذب ۸۳ میلیون گردشگر همچنان در صدر بود.
چرا فرانسه پیشتاز است؟
دلایل زیادی در مورد موفقیت فرانسه در جذب گردشگران آورده شده است؛ به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: ۱) سینما: این کشور از هر راه ممکن، حتی از سینما برای جذاب‌تر ساختن اماکن گردشگری خود بهره می‌گیرد. برای مثال در فیلم‌های سابرینا و املى پاریس را رمانتیک ترین شهر دنیا معرفی کرده‌اند. ۲) سامانه قطار پر سرعت فرانسه: این قطار در سال ٢۰۰٧ پرسرعت ترین قطار ریلى چرخدار دنیا معرفی شد که با سرعت ۵٧۴۰٨ کیلومتر در ساعت، سفر آسان به تمام نقاط کشور را برای گردشگران ممکن می‌سازد. ۳) برپایی باجه‌های اطلاع رسانی در سراسر کشور: در تمام شهرهای فرانسه باجه‌هایی وجود دارند که در آن افرادی که مسلط به چندین زبان هستند، به راهنمای گردشگران می‌پردازند.
۴) تنوع آب و هوایى: تنوع آب و هوا به اضافه رشته کوه‌هاى بسیار و پیست‌های اسکی نیز در جذب گردشگر موثر است، چنانچه بهار و پاییز معتدل فرانسه موجب شده است که این کشور بیش از سایر کشورهای اروپایی محبوب گردشگران باشد. ۵) آشپزى فرانسه: در سال ٢۰١۰ میلادى از سوی یونسکو به عنوان میراث فرهنگى ناملموس معرفى شد که می‌توان گفت چنین ویژگی‌ای در انتخاب فرانسه به عنوان یک مقصد گردشگری بی‌تاثیر نخواهد بود. ۶) عضویت در اتحادیه اروپا: عضو بودن در اتحادیه اروپا و نبود مشکل براى گرفتن ویزا موجب شده است مسافران راهی ایتالیا یا اسپانیا، یک شب را نیز در فرانسه اقامت کنند. کشور ما قابلیت تبدیل شدن به یک قطب گردشگری را داراست اما به نظر می‌رسد باید برنامه ریزی جدی‌تری برای افزایش راحتی گردشگران داشته باشیم چون هزینه‌هایی که در این راه صرف می‌شود با سود بیشتری بازمی‌گردد.
منبع : روزنامه آرمان