در مقابل کشورهایی که بهترین خدمات بیمه درمانی را به شهروندان خود ارائه می‌کنند، کشورهایی هستند که اگر بتوانید در آن‌ها زندگی کنید و عمری طولانی داشته باشید باید نام خودتان را در کتاب رکوردهای گینس ثبت کنید؛ چراکه براساس طبقه‌بندی سازمان بهداشت جهانی، این کشورها بدترین نوع خدمات درمانی را دارند. به همین دلیل، زنده ماندن پس از بیماری در این کشورها نوعی هنر است.
تامین ۲۴/ یکی از این کشورها چاد است که همواره نام آن با فقر عجین بوده است. در چاد به طور متوسط برای هر 20 هزار نفر یک پزشک وظیفه وجود دارد و برای هر 10 هزار نفر نیز به‌سختی 4 تخت بیمارستانی پیدا می‌شود. این تصویرِ غیرممکن، دقیقا وضعیتی است که نظام سلامت و خدمات درمانی کشور چاد دارد. کمبود بیمارستان و مراکز درمانی نیز توانسته این کشور را به یکی از بدترین کشورها در زمینه خدمات درمانی تبدیل کند. ارتقای سلامت در دیگر کشورها با تقویت نیروهای بهداشت در جامعه اتفاق می‌افتد، اما چاد فقط 154 نفر از این افراد را در اختیار دارد. همین مسئله نیاز مردم چاد به خدمات درمانی را 300 برابر بیشتر کرده است؛ چراکه همین تعداد کم کارکنان بخش بهداشتی نیز بر اثر بیماری‌های واگیر و ایدز روزبه‌روز در حال کمتر شدن است.
در بروندی نیز مالاریا دلیل 40 درصد از مراجعات به بیمارستان‌هاست. 47 درصد از مرگ‌ومیرهای این کشور نیز در اثر مالاریا اتفاق می‌افتد. این در حالی است که فقط یک پزشک برای هر 34 هزار و 744 بیمار وجود دارد. اوضاع برای پرستاران نیز به همین منوال است. برای هر 10 هزار بیمار بستری‌شده در بیمارستان تنها یک پرستار آموزش‌دیده وجود دارد. با وجود اینکه دولت بروندی سیستم مراقبت‌های بهداشتی مادر و کودک و درمان رایگان بیماران مبتلابه اچ‌آی‌وی را فراهم کرده، نبود افراد متخصص در این زمینه بهداشتی این سیستم را به طور کلی مختل کرده است.
اتیوپی، یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای آفریقا، نیز با بحران کمبود پزشک معالج روبه‌روست. فقط یک پزشک برای درمان و رسیدگی به وضعیت 35 هزار بیمار وجود دارد. تحقیقات نشان می‌دهد بخش بهداشت عمومی هرسال 26 درصد از کارکنان خود را از دست می‌دهد. برای مقابله با این مسئله دولت برنامه «ارتقای کارکنان بخش سلامت» را اجرا کرده است. با اجرای این برنامه 30 هزار کارمند برای ارائه خدمات درمانی اولیه به نقاط روستایی فرستاده شده‌اند. با وجود این، هنوز برای هر 2 هزار و 500 نفر، تنها یک کارمند آموزش‌دیده وجود دارد.
اگر بحران نظام سلامت و خدمات درمانی به دنبال یک سمبل باشد، می‌تواند برای نقش کشور نیجریه در این مورد حساب ویژه‌ای باز کند. فاجعه زمانی آشکار شد که دولت اعلام کرد برای جمعیت 14 میلیونی این کشور فقط 288 پزشک معالج وجود دارد. بحران شدید تغذیه در این کشور نیز شرایط را بدتر از قبل کرده؛ تا جایی که بازگشایی مراکز بهداشتی برای رویارویی با این مشکل تاکنون نتوانسته کاری از پیش ببرد.
آخرین آمار این کشور به سال 2008 مربوط می‌شود. براساس این آمار 90 درصد کارکنان سلامت فقط در پایتخت مشغول به کار بودند و مناطق روستایی به کلی از دریافت خدمات بهداشتی و درمانی محروم بودند.
کارشناسان امور بهداشت و سلامت جامعه بر این باورند که بیمار شدن در این کشورها در بسیاری موارد به قیمت جان بیماران تمام می‌شود زیرا حتی برای درمان بیماری‌های ساده و قابل‌پیشگیری نیز خدمات کافی وجود ندارد. از سوی دیگر فقر گسترده در این کشورها موجب می‌شود بیماران برای مراجعه به پزشک دچار مشکل باشند.
با اینکه سازمان ملل سالیانه بودجه‌ای برای کمک به وضعیت بهداشتی و سلامتی این کشورها در نظر می‌گیرد و پزشکان و امدادگران به این مناطق اعزام می‌شوند، حجم کمک‌ها در مقابل نیاز این جوامع بسیار کم است.
منبع: هفته نامه آتیه نو (ترجمه از اینشورنس ریویو)