تامین 24/روسای جمهور ونزوئلا و کلمبیا روز پنج‌شنبه هفته گذشته، در شهر «پوئرتو اوردوز» شرق ونزوئلا دیدار و درباره بازگشایی مرز مشترک دو کشور تصمیم‌گیری کردند. نیکلاس مادورو، اوت 2015 دستور بستن مرز مشترک دو کشور را بنا به دلایل امنیتی و پس از حمله شبه‌نظامیان کلمبیایی به یک گشتی ارتش ونزوئلا صادر کرده بود.تنش بین دو کشور، پس از تصمیم کاراکاس مبنی بر اخراج هزاران کلمبیایی از خاک ونزوئلا تشدید شد. با تشدید بحران کمبود مواد غذایی در ونزوئلا، مردم این کشور برای تامین نیاز روزمره خود به کلمبیا می‌روند.

در حالی که درگیری‌های سیاسی موجود بین دو کشور موجب شده بود تا مردم ونزوئلا عاجز از رفتن به آن سوی مرزها شوند روز شنبه اما قفل موجود شکست و به گزارش الجزیره هزاران نفر از مردم این کشور با خوشامدگویی یک گروه نظامی کلمبیا از مرز رد شدند. در حالی که ونزوئلا سال گذشته در اقدامی یک‌جانبه مرزهای این کشور را به روی کلمبیا بسته بود حالا ناچار شده است تا برای تهیه مایحتاج مردم این کشور از در دوستی وارد شود. ویلماری سالسدو، دانشجوی 17 ساله مهندسی می‌گوید: من به همراه خانواده‌ام برای خرید آمده‌ام. ما چیزی برای غذا خوردن در داخل ونزوئلا پیدا نمی‌کنیم. خانواده این دانشجو به امید خرید برنج، شکر و روغن پخت و پز مسیر 800 کیلومتری را پیموده‌اند.

آنها از شهر ماراکای به امید یافتن مایحتاج اساسی زندگی‌شان به کلمبیا آمده‌اند. مغازه‌های ونزوئلا خالی از محصولات اساسی شده است. وضعیت داروخانه‌ها هم بدتر از سوپرمارکت‌ها است. وضعیت این روزهای ونزوئلا با شورش و نا‌آرامی گره خورده است. مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا سال گذشته به امید جلوگیری از قاچاق مواد مخدر به کشور مرزهایش را با کلمبیا بست، اما با بدتر شدن اوضاع اقتصادی کاراکاس، وی تصمیم گرفت در این‌باره تجدیدنظر کند و درخواست دوباره بازگشایی مرزها را ارائه دهد.

مادورو روز پنج‌شنبه، پس از جلسه با همتای کلمبیایی خود، به‌طور مشترک یک کنفرانس خبری برگزار کردند و به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند. مادورو در این کنفرانس گفت: ما علاقه‌مندیم که در حوزه اقتصاد و تجارت بنای جدیدی را با کلمبیا ایجاد کنیم. مادورو تاکید کرد که کشورش قصد دارد تا در همه بخش‌های اقتصادی با کلمبیا مشارکت داشته باشد. ونزوئلا قصد دارد تا از این طریق کمبود محصولات خود را جبران کند. با این حال خوان مانوئل سانتوس رئیس‌جمهوری کلمبیا گفت بازگشایی‌ مرزها نه یکباره بلکه تدریجی خواهد بود. گفته می‌شود تاکنون 5 مسیر برای عبور و مرور ونزوئلایی‌های گرسنه در نظر گرفته شده‌ است.

وزیر امور خارجه کلمبیا می‌گوید که بیش از 28 هزار ونزوئلایی از روز شنبه وارد مرزهای کلمبیا شده‌اند. یکی از کارکنان وزارت امور خارجه این کشور می‌گوید که تنها در دو ساعت اول 5 هزار ونزوئلایی از مرزهای کلمبیا عبور کردند. مرزهای ونزوئلا با کلمبیا همواره محل عبور و مرور قاچاقچیان بوده است. در نزدیکی مرزهای ونزوئلا از مسواک برقی تا مواد مخدر و اسلحه خرید و فروش می‌شود. مادورو بارها از کلمبیا انتقاد کرده و این کشور را همپای برخی کشورهای غربی مقصر اعلام کرده است. مادورو در سخنرانی‌های خود کشورش را قربانی سیاست‌های آمریکا و برخی کشورهای آمریکای لاتین می‌داند.

او بارها گفته است بحران موجود در ونزوئلا ناشی از مشکلاتی است که کشورهای همسایه و آمریکا به‌وجود آورده‌اند. این در شرایطی است که بسیاری از کارشناسان مشکلات اقتصادی ونزوئلا را ناشی از سیاست‌های غلط اقتصادی و پوپولیستی مادورو می‌دانند. بر اساس آخرین آمار اعلام شده این کشور دارای تورم 181 درصدی بوده است. با این حال کاراکاس نزدیک به 2 ماه است که از اعلام رقم تورم طفره می‌رود. بهترین وضعیت این روزهای ونزوئلا را می‌توان در نزدیکی مرزهای کلمبیا مشاهده کرد. مردمی که از گل و لای و رودخانه عبور می‌کنند تا برای دریافت مایحتاج اولیه خود را به آن طرف مرزهای کلمبیا برسانند.

مصیبت اقتصادی

ونزوئلا در دو سال اخیر بی‌سابقه‌ترین نرخ تورم را در جهان تجربه می‌کند. درحالی‌که نرخ تورم در ابتدای سال 2015 حدود 75 درصد بود این نرخ در پایان سال 2015 به 180 درصد رسید. برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که نرخ تورم تا پایان امسال به حدود 250 تا 290 درصد برسد. کارشناسان یکی از دلایل عمده این بحران اقتصادی را کاهش قیمت نفت و تاثیرات آن بر اقتصاد نفتی و رانتی ونزوئلا می‌دانند اما اخیرا صندوق بین‌المللی پول با رد این نگاه علت اصلی این بحران را در اقتصاد پوپولیستی چاوز و میراث‌دار آن مادورو جست و جو کرد.

به اعتقاد این صندوق اولین سیاست غلط را دولت سوسیالیست هوگو چاوز در پیش گرفت، وقتی منابع بی‌رویه‌ای به حمایت از قشر فقیر اختصاص داد؛ یارانه‌ای همه‌جانبه از گازوئیل 2 سنتی تا مسکن رایگان. البته تا وقتی منابع مالی برای چنین سیاست‌هایی، بادآورده حتی، در اختیار دولت باشد چنین مخارجی دردسرساز نخواهد بود، ولی همان‌طور که تاریخ نشان می‌دهد از سال 2005 ونزوئلا چنین منابعی در دسترس نداشت و همچنان این هزینه‌ها افزایش پیدا می‌کردند. دولت چاوز شرکت ملی نفت را تقریبا رو به تعطیلی کشاند. متخصصان این شرکت جایگزین افرادی شدند که بیشتر از توانایی و دانش به نظام آن کشور وفادار بودند. از این طریق سود صنعت روند کاهش را آغاز کرد؛ در حالی که سدی در برابر ورود سرمایه‌گذاری جدید ایجاد شده بود.

ساختن مانع در برابر سرمایه‌گذاری‌های جدید در صنعت نفت به دلیل ایجاد فضای امنیتی از سوی دولت چاوز، بیشترین خسارت را به این صنعت وارد کرد؛ چراکه نفت خام ونزوئلا بسیار سنگین است و برای قابل‌فروش بودن در بازار باید ترکیب یا پالایش شود و این هر دو فرآیند بسیار هزینه‌بر است و نیاز به سرمایه‌گذاری‌های عظیم دارد. وقتی زیرساخت‌های صنعت به‌روز نشدند و حتی به دلیل کمبود سرمایه بسیاری از همان زیرساختارهای قبلی به‌خوبی مراقبت و نگهداری نشدند، تولید نفت ونزوئلا روز‌به‌روز کاهش یافت و به‌قدر نیاز توان و ظرفیت تولید و صادرات در کشور وجود نداشت. در نتیجه‌، تولید نفت بین سال‌های 1999 تا 2013 به میزان 25درصد کاهش یافت. این صندوق در ادامه گزارش خود به آمارهایی اشاره می‌کند که زندگی روزانه ونزوئلایی‌ها در آن انعکاس یافته است.

«نه شاخص‌های مربوط به تورم و نه اعداد و ارقامی که کوچک شدن اقتصاد ونزوئلا را بیان می‌کنند، نمی‌توانند وضع واقعی مردم را در این کشور روایت کنند. بسیاری از مردم شب را کنار مغازه‌ها و داخل اتومبیل‌ها سر می‌کنند تا صبح هنگام بتوانند مایحتاج خود را ارزان‌تر تهیه کنند. کرایه تاکسی‌ها در کاراکاس رشدی سرسام‌آور داشته و در یک سال اخیر 100 درصد گران شده است. حداقل حقوق در این شهر حدود 7400 بولیوار در یک ماه تعیین شده؛ میزانی که بر اساس نرخ در بازار آزاد تنها حدود 6/ 10 دلار آمریکا می‌ارزد. این در حالی است که بنا به اظهار مرکز تحلیل‌های اجتماعی وابسته به اتحادیه معلمان ونزوئلا که یک نهاد غیردولتی است، یک خانواده 5 نفری در این کشور برای تامین مواد غذایی باید حدود 50,600 بولیوار هزینه کند که 6 برابر حداقل دستمزد فعلی است. گرانی و کمبود مواد غذایی باعث شده بسیاری مشاغل خود را ترک کنند و به دستفروشی کالاهای مستعمل یا مواد خوراکی در بازار سیاه روی بیاورند. پول نقد به‌صورت بسیار ناچیز توزیع می‌شود و پرداخت وجه عابربانک‌ها در هر روز به حدود 50 سنت محدود شده است. این درحالی است که به‌خاطر محدودیت عرضه کالاها و خوراکی‌ها در بازار رسمی، بیشتر مردم مجبورند به جای استفاده از کارت‌های بانکی با پول نقد مایحتاج خود را از بازار سیاه تهیه کنند یا وقتی با قحطی مواجه می‌شوند، سری به کشور همسایه کلمبیا بزنند.»

منبع: دنیای اقتصاد

جهان رفاه