تامین ۲۴/ دولت چین مدت‌های طولانی داشتن دو فرزند را برای خانواده‌ها ممنوع کرده بود تا رشد جمعیت را کنترل کند، اما اخیرا شرایط آسان‌تری برای به دنیا آمدن فرزند دوم در خانواده‌ها فراهم کرده است. با این حال خانواده‌های چینی همچنان از سیاست تک‌فرزندی پیروی می‌کنند و حتی برخی از آنها ترجیح می‌دهند هیچ فرزندی نداشته باشند. نظام تامین‌اجتماعی ناکارآمد، ساعت‌های کار طولانی و دستمزدهای کم و همچنین شرایط نابرابر بیمه درمان و خدمات بهداشتی ازجمله دلایل تمایل کمتر زوج‌ها به داشتن فرزند دوم است.

طبق آخرین تحقیقات انجام‌شده توسط یکی از وب‌سایت‌های معتبر نظرسنجی در کشور چین، ۴۰ درصد از زنان شاغل بدون فرزند هیچ تمایلی به فرزندآوری ندارند. همچنین تقریبا دوسوم از زنان شاغل دارای یک فرزند تمایلی به داشتن فرزند دوم ندارند. در شهرهای بزرگ چین مانند پکن و شانگهای هزینه‌های بالای زندگی، ساعت کاری زیاد و افزایش مخارج ناشی از فرزندآوری موجب شده زنان شاغل تمایل کمتری به فرزندآوری داشته باشند.

در حال حاضر فشار ناشی از ساعات کاری زیاد بر زنان شاغل در همه جای دنیا وجود دارد و این مسئله مخصوص مردم کشور چین نیست. با این حال این مشکل در کشور چین که دومین اقتصاد جهان است از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه جمعیت این کشور با سرعت بسیار زیادی در حال پیر شدن است.

در کشور چین به مدت بیش از سه دهه سیاست تک‌فرزندی اعمال شده است. اعمال سیاست تک‌فرزندی برای بیش از سه دهه اکنون گریبان کشور چین را گرفته است. در حال حاضر تعداد جمعیت جوان چین بسیار کمتر از آن است که توانایی به دوش کشیدن هزینه‌های اجتماعی را داشته باشد. این در حالی است که جمعیت سالخورده چین روزبه‌روز در حال افزایش است و عدم توانایی جمعیت جوان در تامین هزینه‌های اجتماعی موجب تضعیف رقابت‌پذیری و تحمیل هزینه‌ها به نظام رفاه اجتماعی در کشور چین شده است.

در حال حاضر در کشور چین حدود ۵۰ درصد از زنان شاغل هیچ فرزندی ندارند و بیش از ۴۳ درصد آنها تنها یک فرزند دارند. در نمودار زیر این واقعیت به‌خوبی نشان داده شده است.

دولت چین بعد از اعمال قانون تک‌فرزندی به مدت سه دهه، در اواخر سال ۲۰۱۵ میلادی رسما این قانون را لغو کرد و به خانواده‌ها اجازه آوردن فرزند دوم را داد. در آن زمان منابع رسمی پیش‌بینی کردند لغو این قانون موجب می‌شود تا سال ۲۰۲۰ سالانه بیش از ۴ میلیون فرزند بیش از میزان معمول در چین متولد شوند. با این حال در سال ۲۰۱۶ میلادی تعداد فرزندان متولدشده در چین 76/17 میلیون نفر بوده که تنها 3/1 میلیون نفر از سال ۲۰۱۵ بیشتر است.

عدم توفیق لغو قانون تک‌فرزندی در افزایش تعداد فرزندان خانواده‌های چینی موجب شد دولت این کشور اعمال سیاست‌های تشویقی و اعطای یارانه را به منظور تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری در نظر بگیرد. اکنون بسیاری از کشورهای جهان همچون سنگاپور و آلمان مشوق‌های زیادی برای فرزندآوری بیشتر اعمال می‌کنند.

نظام تامین‌اجتماعی کشور چین چندان همه‌گیر نیست و این مسئله خانواده‌ها را در تامین هزینه‌های فرزندان بیشتر، ازجمله تامین هزینه‌های درمانی و آموزشی آنها، با مشکل مواجه کرده است. کارشناسان می‌گویند در برخی موارد فرزندآوری موجب بروز مشکلات مالی و از دست رفتن شغل و بیکار شدن زنان شاغل می‌شود که این مسئله تاثیر زیادی بر تمایل نداشتن زنان شاغل به فرزندآوری دارد. در حال حاضر ۳۳ درصد از زنان شاغل در صورت فرزندآوری هیچ پرداخت حقوقی در زمان مرخصی زایمان ندارند و ۳۶ درصد آنان نیز در صورت فرزندآوری و استفاده از مرخصی زایمان با تنزل رتبه شغلی مواجه خواهند شد. طبق نظرسنجی انجام‌شده «نداشتن زمان و انرژی لازم» و «هزینه‌های زیاد بزرگ کردن فرزندان» دو دلیل اصلی زنان شاغل برای تمایل نداشتن به فرزندآوری عنوان شده‌اند.

منبع: هفته نامه آتیه نو / سازمان بین‌المللی کار

ناکارآمدی تامین‌اجتماعی در چین

ناکارآمدی تامین‌اجتماعی در چین