کاهش هزینه صندوق بیمه بیکاری با مهارت آموزی

احمد پایور
مشاور معاون فنی و درآمد سازمان تأمین‌اجتماعی

تامین ۲۴/ آمار حوادث ناشی از کار سال 94 در سازمان تأمین‌اجتماعی بیانگر این موضوع است که از تعداد 19900حادثه ناشی از کار 33 درصد مربوط به خطای کارگر و بیمه شده است و 15درصد ناشی از تقصیر کارگر و کارفرما به صورت همزمان است که در مجموع از کل حوادث ناشی از کار 128 مورد منجر به فوت و 1450 مورد منجر به ازکارافتادگی کلی، جزئی و نقص عضو شده است؛ در صورتی که داشتن مهارت در کار خصوصاٌ در مشاغل پرخطر امری اجتناب‌ناپذیر است و می‌تواند از بسیاری پیامدهای اجتماعی که در اثر حوادث متوجه خانواده کارگر می‌شود جلوگیری کند. ضمن اینکه هزینه‌های سازمان را در ارائه تعهدات به حادثه‌دیدگان به شدت کاهش خواهد داد.

از جمله موضوع هایی که از منظر قانون تأمین‌اجتماعی مهم خواهد بود و وابستگی غیرمستقیم به مهارت دارد و موجب جلوگیری از حوادث ناشی از کار می‌شود، رعایت ماده 90 قانون تأمین‌اجتماعی است. براساس این ماده، انتخاب اشخاص برای مشاغل خاص باید براساس وضعیت جسمی و روحی آنان انجام شود. از این رو، کارفرما مکلف است قبل از استخدام و تعیین شغل، بیمه شده را از طریق معاینات قبل از استخدام ارزیابی کند تا براساس آن، شغل وی را تعیین کند. با توجه به اینکه آموزش مهارت در کار و ارتقای آن به شرایط متعددی از جمله وضعیت جسمی و روحی بستگی مستقیم دارد. از این رو، این معاینات می‌تواند در کسب مهارت تأثیرگذار باشد چون فرد فاقد قابلیت‌های جسمی و روحی قطعاً برای برخی از مشاغل مناسب نیست و با توجه به شرایط وی مهارت‌آموزی متناسب باید انجام شود.

یکی دیگر از مباحث مربوط به مهارت به موضوع ثبات شغلی و بیمه بیکاری ارتباط پیدا می کند. پرداخت مقرری بیمه بیکاری یکی از حمایت‌های تأمین‌اجتماعی است. اجرای این قانون از سنوات گذشته تاکنون، بیانگر این موضوع است که افراد فاقد مهارت بیشترین تعداد بیکاران را تشکیل می‌دهند، ضمن اینکه جذب مجدد آنان پس از بیکاری در بازار کار بسیار مشکل و بعضاً غیرممکن است و به همین دلیل این افراد از تمام استحقاق مقرری خود استفاده می کنند و هزینه‌های هنگفتی را متوجه صندوق می‌نمایند. در صورتی‌ که افراد دارای مهارت علاوه بر اینکه کمتر دچار بیکاری می‌شوند، حتی در صورت بیکاری نیز با سرعت بیشتری جذب بازار کار می‌شوند. از این رو، از این طریق هزینه‌های صندوق بیمه بیکاری را کاهش می‌دهند. به همین دلیل در قانون بیمه بیکاری به امر سوادآموزی افراد بیسواد توجه جدی شده است، چرا که داشتن سواد زمینه فراگیری مهارت و ارتقای آنان است. آموزش سواد توسط نهضت سوادآموزی و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و با هزینه صندوق بیمه بیکاری انجام می‌شود. بنابر‌این چنانچه آموزش‌های ارائه شده در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای متناسب با نیاز بازار کار باشد، در جلوگیری از بیکاری مشمولین و جذب سریع آنان در مشاغل مشابه ممکن خواهد شد و از این طریق منابع صندوق بیمه بیکاری صرف اصلاح ساختار قدیمی واحدهای تولیدی و صنعتی و ایجاد اشتغال جدید خواهد شد.